1- عضو هیات علمی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز ، molaei.2488@gmail.com
2- استاد دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران
چکیده: (8085 مشاهده)
پایداری حیات شهری و منطقهای، بهویژه در بعد اقتصادی، یکی از وجوه مهم مدیریت شهرها و جوامع است که با رقابتهای شهری، منطقهای، ملی و بینالمللی ارتباط دارد. در این راستا، برنامهریزی جامع معطوف به ارکان هویتی مناطق و شهرها لازم است و باید از ظرفیتهای بومی برای رسیدن به آیندهی اقتصادی پایدار و هویتمند استفاده شود. بیتوجهی به زمینههای هویتی، بهویژه در ابعاد طبیعی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، نتایج منفی ازقبیل تضعیف محیطزیست و فرهنگ بومی، ناپایداری اقتصاد شهرها و مناطق در تحولات جهانی و نیز کاهش منابع و بیعدالتی را بهدنبال دارد؛ مسئلهای که بسیاری از شهرها و مناطق ایران با آن مواجه هستند و هویت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیستمحیطی مناطق را تضعیف میکند. هدف این پژوهش، تبیین ابعاد، زمینهها و ظرفیتهای رقابتپذیری هویتی شهری، به عبارتی دیگر تدوین چارچوب رقابتپذیری هویتی در شهرهای ایرانی باتوجه به زمینه و نهایتاً چگونگی و سازکار بهکارگیری زمینههای هویتی در ارتقای رقابتپذیری شهرها و مناطق است که با روش تحلیلی و اسنادی با راهبردی زمینهمدار انجام شده است. برای ارتقای شهر به شهری رقابتپذیر و هویتمند، باید برنامهی جامع توسعهی شهر و مناطق معطوف به هویت شهرها و مناطق را با تأکید بر مزیتهای رقابتی تدوین کرد. این مزیتهای رقابتی در ابعاد و زمینههای طبیعی و زیستمحیطی، تاریخی، فضایی- کالبدی، مذهبی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، علمی و ورزشی تبیین و دستهبندی میشوند. درراستای ارتقای رقابتپذیری در شهرها توجه کامل به زمینههای هویتی بسیار ضروری و کلیدی بهنظر میرسد. زمینهها و ویژگیهای هویتی نیازمند مستندسازی دقیق و بهروز است و این کار در برنامهریزی رقابتپذیری مناطق، شهرها و ... ، بسیار مؤثر است. تحقق شهرهای رقابتپذیر، نیازمند چشماندازسازی، تدوین راهبردها و سیاستهای عملیاتی است که در تمامی ابعاد شهری تبیین شده باشند. ایجاد شهر رقابتی، از مسیر شناخت مزیتهای رقابتی بالقوه شروع و با تدوین چشماندازها و راهکارهای عملی معطوف به زمینههای هویتی به نقطهی آرمانی نزدیک میشود. مهمترین راهبردهای رقابتپذیری هویتی با رویکرد زمینهگرای شهری عبارتاند از: شناخت مزیتهای رقابتی در ابعاد هویتی و برندسازی آنها، نوآوری، تسهیل زیرساختهای رقابتی، گردشگری شهری، برندسازی شهری، برندسازی مکان معماری، اصالت کالا و برندهای معطوف به زمینههای هویتی.
نوع مقاله:
پژوهشی کیفی |
موضوع مقاله:
فرایندهای سطح زمین دریافت: 1397/7/29 | پذیرش: 1398/2/11 | انتشار: 1398/6/12