1- دانشگاه تربیت مدرس ، eftekhaa@modares.ac.ir
2- دانشگاه تربیت مدرس
چکیده: (5153 مشاهده)
هرچند روستاهای پیرامون کلانشهرها در مسیر توسعهی خود بسیار از رشد و گسترش شهر مرکزی و روابط با آن متأثر هستند، این تأثیر بیشتر بهشکل افزایش جمعیت و گسترش کالبدی سکونتگاههای روستایی پیرامون شهرها تجلی مییابد و کمتر نشانی از توسعهی اقتصادی و اجتماعی در چارچوب توسعهی پایدار روستایی را با خود دارند. این روستاها معمولاً گرفتار چالشهای متعدد اقتصادی، کالبدی، اجتماعی و زیستمحیطی میشوند. در این راستا، یکی از راهحلهای مطرحشده برای مقابله با این نابسامانیها، بهرهگیری از الگوی «رشد هوشمند» است. درواقع، رشد هوشمند استراتژی عاقلانهای برای جهت دادن به پراکندگی بهسمت پایداری و توسعهی هدفمند است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و شیوهی جمعآوری اطلاعات مبتنیبر مطالعات اسنادی و مطالعات میدانی است. هدف مقالهی حاضر، در گام نخست شناسایی و بومیسازی زیرمعیارهای رشد هوشمند براساس ماهیت روستاهای کشور و در گام دوم ارزیابی روستاهای پیرامون کلانشهر تهران براساس معیارهای رشد هوشمند است. بنابراین، با بهرهگیری ازنظر خبرگان حوزهی مطالعات روستایی، 74 نماگر برای ارزیابی روستاها مشخص شد. نتایج بهدستآمده از آزمون رادار نشان میدهد که براساس طیف پرسکات آلن، هیچیک از روستاها در وضعیت رشد هوشمند نیستند و بیشتر در طیف رشد غیرهوشمند و رشد غیرهوشمند بالقوه قرار دارند. همچنین، ازنظر سطح رشد هوشمند، روستاهای موردمطالعه در چهار طبقه تقسیم میشوند. روستاهای لالان و امامه بالا در شمال تهران، باغکمش و قلعهنو املاک در شرق و کردزار در غرب درمقایسه با سایر روستاها از وضعیت مطلوبتری برخوردارند.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
مدلها، تکنیک ها و روش های برنامه ریزی دریافت: 1398/6/10 | پذیرش: 1398/10/21 | انتشار: 1399/1/10