دوره 20، شماره 4 - ( 1395 )                   جلد 20 شماره 4 صفحات 114-91 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Rahimi H. Structural-Functional Dynamics Approach to Spatial Planning: toward Linking Spatial Determinism with Humanism. MJSP 2017; 20 (4) :91-114
URL: http://hsmsp.modares.ac.ir/article-21-7254-fa.html
رحیمی حجت اله. برنامه‌ریزی فضایی با رویکرد پویش ساختاری-کارکردی: به‌سوی پیوند جبرگرایی فضایی با انسان‌گرایی. برنامه‌ریزی و آمایش فضا. 1395; 20 (4) :91-114

URL: http://hsmsp.modares.ac.ir/article-21-7254-fa.html

برنامه‌ریزی فضایی با رویکرد پویش ساختاری-کارکردی: به‌سوی پیوند جبرگرایی فضایی با انسان‌گرایی
حجت اله رحیمی
استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه یزد
چکیده:   (8896 مشاهده)
یکی از الزامات اساسی برای توسعه مردم و مکان­های جغرافیایی طرح نظریه­های برنامه­ریزی فضایی زمینه­محور و نقد عناصر تشکیل­دهنده این نظریه­ها است. براساس این چشم­انداز اولیه، رویکرد پویش ساختاری-کارکردی نخستین گام یعنی صورت­بندی یک رویکرد بدیل را در برنامه­ریزی فضایی و در ارتباط با محتوای جغرافیای اجتماعی ایران برداشته است. نوشتار حاضر در پی آن است تا با روش تحلیلی، بر نحوه صورت­بندی دو مفهوم کلیدی انسان و فضا در رویکرد فوق متمرکز شود  و امکانات مفهومی آن را در برنامه­ریزی فضایی ایران تحلیل کند. همانطور که نوشتار حاضر استدلال می­کند مفاهیم فضا و انسان در رویکرد پویش ساختاری-کارکردی بدون ارتباط با یکدیگر مفهوم­سازی شده­اند. در واقع، مفهوم فضا بدون توجه به الزامات روش­شناسی آن برای مفهوم انسان صورت­بندی شده است. در نتیجه، در حالی­که رویکرد پویش ساختاری-کاکردی از یک­سو عینیّت­گرایی، برنامه­ریزی نخبه­گرایانه، رهیافت از بالا به­پایین، مفهوم آستانه در اقتصاد نئوکلاسیک، شهرنشینی شتابان و جستجوی قوانین عام را از زاویه دید انسانگرایی نقد می­کند، ولی از سوی دیگر، به­واسطه تأکید بر جغرافیای پوزیتویستی و اقتصاد نئوکلاسیک، همان موارد موردنقد را بازتولید می­کند. فائق­آمدن بر گسستگی­های مفهومی در رویکرد پویش ساختاری-کارکردی مستلزم بازتعریف تعاملی مفاهیم انسان و فضا است. اما پیش از بازتعریف این مفاهیم، بهتر است هویت جغرافیدانان و برنامه­ریزان برمبنای تجارب گذشته و چشم­انداز پیش­روی برنامه­ریزی فضایی در ایران بازتعریف شود.   
 
 
واژه‌های کلیدی: واژگان کلیدی: برنامه­ریزی فضایی، رویکرد پویش ساختاری-کارکردی، انسان­گرایی، جبرگرایی فضایی، ایران
متن کامل [PDF 252 kb]   (2292 دریافت)    

دریافت: 1395/2/4 | پذیرش: 1395/6/9 | انتشار: 1395/11/1
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.