دوره 28، شماره 1 - ( 1403 )                   جلد 28 شماره 1 صفحات 51-26 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
meshkini A, jomhori A M. Ideological discourse and urban land ownership. MJSP 2024; 28 (1) :26-51
URL: http://hsmsp.modares.ac.ir/article-21-72730-fa.html
مشکینی ابوالفضل، جمهور علی محمد. گفتمان ایدئولوژیک و مالکیت زمین شهری. آمایش فضا و ژئوماتیک. 1403; 28 (1) :26-51

URL: http://hsmsp.modares.ac.ir/article-21-72730-fa.html

گفتمان ایدئولوژیک و مالکیت زمین شهری
ابوالفضل مشکینی 1، علی محمد جمهور2
1- هیت علمی دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربتی مدرس ، abolfazl.meshkini@gmail.com
2- دانشجوی دوره دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی‌شهری دانشگاه تربیت مدرس
چکیده:   (943 مشاهده)
در طول تاریخ ایران، مالکیت زمین بعنوان یک منبع قدرت در تسلط حکومت‏ها قرارداشته و این امر همواره مالکیت خصوصی را مغلوب مالکیت عمومی کرده است. این مسئله از چارچوب مفهومی معیوبی ناشی می‏شود که در توجیه روابط مالکیت، مورد استفاده قرارگرفته و موجب نوعی آشفتگی در همه لایه ‏های جامعه ایرانی از جمله شهرها شده‏ است. این مقاله ناپایداری حقوق مالکیت بر زمین‏ شهری در ایران پس از انقلاب اسلامی را مورد مطالعه قرار می‏دهد تا نشان‏ دهد این ناپایداری، چگونه شکل ‏بندی و مورفولوژی‏ شهرهای ایران را دگرگون ساخته‏ است. الگوی تحقیق توصیفی – تحلیلی است و داده‏ های مورد نیاز از برنامه ‏ها، قوانین، مصاحبه‏ ها، پژوهش‏ها و اسناد مرتبط در بازه زمانی بعد از انقلاب (1357) تا پایان دولت دهم (1392) استخراج شده و به روش اسنادی مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته ‏اند. نتایج پژوهش نشان‏ می‏دهد؛ بعد از پیروزی انقلاب و تحت تاثیر رویکرد ایدئولوژیک حکومت، الگوی مالکیت زمین دستخوش تغییرات گسترده‏ا ی می‏شود و قوانینی به تصویب می‏رسد که ضمن تحدید مالکیت خصوصی، منشاء مالکیت‏های جدیدی برای حکومت فراهم می ‏آورند. حکومت، زمین‏های وسیعی در اختیار دارد و این موضوع بستر را برای خروج مالکیت زمین‏ شهری از ترتیبی طبیعی به ترتیبی ایدئولوژیک فراهم می‏کند. بطوری که در گفتمان ایدئولوژیک دولت‏های پس از انقلاب، گاهی مالکیت یک راه ‏حل، و گاهی، مالکیت خود مشکل است، دولتی، مالکیت را عامل به حاشیه راندن محرومان و دیگری آن را در حمایت از اقشار آسیب ‏پذیر جامعه ضروری می‏داند. از این‏رو، سیستم مالکیت زمین ثابتی شکل نمی‏گیرد و این امر اثرات نامطلوبی در سیمای شهرهای ایران، خصوصاً تهران برجای می‏گذارد.
 
واژه‌های کلیدی: ایدئولوژی، گفتمان، مالکیت خصوصی، مالکیت عمومی، زمین‌شهری
متن کامل [PDF 1539 kb]   (961 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی کیفی | موضوع مقاله: برنامه ریزی کالبدی و سرزمینی
دریافت: 1402/9/11 | پذیرش: 1402/12/14 | انتشار: 1403/1/1
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.