1- دانشیار جغرافیاوبرنامهریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
2- دانشجوی دکتری جغرافیاوبرنامهریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران ، karimi699@yahoo.com
چکیده: (945 مشاهده)
شهرها بهعنوان واحدهای سیاسی، بازتابکننده خطوط اصلی قدرت و نفوذ اقتصادی هستند. برهمین اساس میتوان ادعا نمود که فضا در شهرها زاییده قدرت بوده و قدرت در شهرها از لایههای فضایی متنوع کالبدی، اقتصادی و اجتماعی تشکیل یافته است. بهطوری که با شناخت و تحلیل الگوهای موجود در روابط بین قدرت و سازمان سیاسی در شهر، فضا و برنامهریزی شهری، میتوان زمینه را برای کارایی برنامهریزی فضایی مهیا کرد. لذا پژوهش حاضر با مطالعه موردی مناطق شهری ارومیه در پی آن بوده تا با بهرهگیری از شاخصهای مذکور بتواند چیدمان کالبدی- اجتماعی قدرت در شهرها را تحلیل نماید. نوع تحقیق حاضر کاربردی بوده و روش انجام کار توصیفی- تحلیلی میباشد و گردآوری اطلاعات نیز از طریق مطالعات کتابخانهای و میدانی (مراجعه به ادارات) صورت گرفته است. برای نیل به هدف تحقیق، تعداد 15 شاخص از بین عوامل متنوع انتخاب گردیده و در نرمافزار سیستم اطلاعات جغرافیایی نسبت به آمادهسازی لایههای اطلاعاتی، استانداردسازی و تحلیل آنها اقدام شده است. سپس برای اینکه بتوان چیدمان فضایی قدرت را در مناطق پنجگانه شهر ارومیه تحلیل کرد، مدل SECA در نرمافزار Lingo با مقدار بهینه 64/0 و = 3 β اجرا گردیده است. نتایج بدست آمده بیانگر بیشترین قدرت در منطقه پنج بهعنوان مناطق اعیاننشین (محدوده خیابانهای دانشکده، کوی کهرم، کوی مهندسین، گلشهر و ...) شهر ارومیه بوده بهطوری که قطعات ویلایی، مجتمعهای تجاری، آموزشگاههای نمونه غیرانتفاعی، بناهای نوساز با سازه مقاوم، سکونت افراد با جایگاه اجتماعی بالا نظیر پزشکان، صاحبان سرمایه، مهندسین، مجتمع های مسکونی و ... در این محدوده واقع گردیده است.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
برنامه ریزی شهری دریافت: 1402/1/13 | پذیرش: 1402/6/6 | انتشار: 1402/6/10