جلد 23 - ویژه نامه                   جلد 23 - ویژه نامه صفحات 29-17 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.16059689.1398.23.0.2.1

XML Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
صرافی مظفر. بازکاوی توسعه‎ای از نوع دیگر برای پایداری ایرا. آمایش فضا و ژئوماتیک. 1398; 23 () :17-29

URL: http://hsmsp.modares.ac.ir/article-21-39638-fa.html

بازکاوی توسعه‎ای از نوع دیگر برای پایداری ایرا
مظفر صرافی
چکیده:   (2546 مشاهده)
 
چکیده
واقعیات نگران­کننده‌ی کنونی کشور، از سویی به سبب عوامل درونی (همچون کاهش منابع طبیعی حیاتی، افول محیط­زیست، حساسیت­های فزاینده‌ی قومیتی، ازدیاد شکاف­های اجتماعی، بهره­وری پایین اقتصادی، سُست­کوشی مدیریت­های رانتی و...) و از سوی دیگر به سبب عوامل برونی (همچون کاهش درآمدهای نفتی، دشمنی گسترده‌ی نظام سلطه‌ی جهانی و عوامل مرتبط منطقه­ای، محیط تنش­افزای کشورهای همسایه، جذب و فرار سرمایه­های ملی، تغییر اقلیم و...) هشداردهنده است که با برون­فکنی و پیش­نگری روندها، نگرانی بیشتری برای پایداری ایران ایجاد می­شود. این وضعیت ناپایدار ما را متقاعد می­سازد که باید «فلک را سقف بشکافیم و طرحی نو دراندازیم». در تکاپوی راهی نو، باور داریم که الگوی مسلط توسعه‌ی جهانی نه مطلوب است و نه ممکن. در نتیجه در پی تقلید و تکرار آن نیستیم که جهانی ناپایدار در تمامی ابعاد به ­وجود آورده است. از این­ رو، با مشاهده‌ی این وضعیت، ابتدا باید پذیرفت اقدامات به نام توسعه‌ی موعود ­شکست خورده و به ­دگرگونی بینش برای تغییر منش و برپایی الگویی نوین نیاز است. سپس این سخن سر آن دارد که گفتمان توسعه­ای از نوع دیگر را بازکاود و بن­مایه­های آن را ترسیم کند. سرانجام نیز به ­ردیابی این بن­مایه­ها در الگوی پایه‌ی اسلامی - ایرانی (پیشنهاد مرکز الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت در مهر ۱۳۹۷) می­پردازد که نقدی ایجابی و نه سلبی است.
فرازهایی از گفتمان این نوشتار چنین است: الگوی نوین توسعه برای پایداری، تحت عنوان «توسعه‎ای از نوع دیگر» در شرایط محدودیت رشد و کاهش منابع در ایران و جهان، در عوضِ رقابت حذفی، همیاری هم‎افزا را باید هدف گرفت که برآمده از بُن­نگره‌ی (پارادایم) تمدن ایرانی بر شالوده‌ی ایرانیت، اسلامیت و نووارگی / تجدد است. مقیاس واحد اجتماعی - فضایی این الگو، اجتماع محلی است. همچنین مدلی راهبردی برای تحقق الگو، تحت عنوان «مبدأ» ارائه شده و بر حکم‌روایی شایسته تأکید شده است. سرانجام گفته شده پیشتاز تحقق دگرگونی‎های منجر به توسعه‌ی نوع دیگر، محیط کلان‌شهری است؛ فضایی با قدرت اجتماعی - اقتصادی و سرکردگی فرهنگی، تا نقش­آفرینی در تکوین و انتشار دگرگونی را ممکن سازد و به پایداری مبتنی بر حکمت زیست ماندگار تمدن ایران نایل شود.
 

واژه‌های کلیدی: واژه­ های کلیدی: مفهوم توسعه، مشکلات توسعه‌ی ایران، پایداری، توسعه‎ای از نوع دیگر، الگوی پایه‌ی اسلامی - ایرانی پیشرفت
متن کامل [PDF 240 kb]   (1007 دریافت)    
موضوع مقاله: مدلها، تکنیک ها و روش های برنامه ریزی
دریافت: 1398/10/15 | پذیرش: 1398/10/15 | انتشار: 1398/10/15
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.