رضازاده راضیه، محمودی فرزین، افتخاری عبدالرضا رکن الدین، رفیعیان مجتبی. استفاده از مفهوم تراکم ادراکی در برقراری مطلوبیت محیطی
مورد مطالعه: محله اسپه کلا شهر آمل. آمایش فضا و ژئوماتیک. 1389; 14 (3) :203-228
URL: http://hsmsp.modares.ac.ir/article-21-3379-fa.html
چکیده: (5391 مشاهده)
چکیده
هدف اصلی استفاده از تراکم در برنامه ریزی های شهری، ایجاد مطلوبیت محیطی است؛ ضمن اینکه تراکمی در هر محیط مناسب است که در آن مطلوبیت محیطی نیز وجود داشته باشد. بنابر آنچه گفته شد هدف این پژوهش، بررسی روشی برای برقراری توازن بین میزان تراکم جمعیتی و مطلوبیت محیطی است. فرضیه تحقیق نیز این است: با استفاده از مفهوم تراکم ادراکی می توان شرایط دست یابی به این توازن و تراکم مناسب هر محیط را فراهم کرد. شهرنشینان میزان تراکم موجود در محیط را نه برمبنای تراکم های عددی واقعی آن محیط، بلکه براساس قضاوت ذهنی ادراک می کنند. این ادراک و قضاوت ذهنی آن ها به یک سری نشانه هاو عواملی وابسته است. در واقع با شناخت این نشانه ها و اولویت بندی و طراحی در جهت کاهش آثار منفی آن ها و نیز ایجاد مطلوبیت محیطی، می توان حتی تراکم های جمعیتی بالا را مطلوب کرد و از تأثیرات منفی آن ها کاست. در این پژوهش پس از تحلیل نحوه توزیع تراکم ها در شهر آمل- به عنوان شهری با الگوی توسعه متراکم- با استفاده از روش آنتروپی و انتخاب یک محله متراکم از این شهر، میزان تراکم از نظر ساکنان آن محله تحلیل شده است. حدود 94 درصد پاسخ دهندگان تراکم بالا و بسیار بالایی را از محله ادراک کرده اند. همچنین در این بررسی از پاسخ دهندگان درخواست شد نشانه های مؤثر را در چنین ادراکی از میزان تراکم بیان کنند. پس از جمع بندی نشانه ها، به منظور شناخت میزان اهمیت هریک از آن ها و ضریب تأثیرگذاری شان (با توجه به ویژگی های محله) در ادراک مردم، از روش مقایسه های زوجی استفاده شده است. در پایان نیز برای دست یابی به توازن بین تراکم و مطلوبیت محیطی، پیشنهادهایی ارائه شده است.
دریافت: 1388/10/9 | پذیرش: 1389/6/2 | انتشار: 1390/1/21