1- استادیار گروه اقلیم شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
2- دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده: (7591 مشاهده)
«نوسان های شمالگان» الگوی تغییردهنده و مسلط اقلیمی در زمستانهای نیمکره شمالی است. در این تحقیق با استفاده از دادههای مربوط به متغییرهای اقلیمی فصل زمستان و شاخص نوسانات فشار سطح دریا در شمالگان ارتباط پیوند از دور بین الگوی مذکور با سختی زمستان در تبریز بررسی شده است. برای اثبات اثر پیوند از دور بر سختی زمستان از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج حاصل از محاسبه ضرایب همبستگی پیرسون نشان از وجود ارتباط پیوند از دور بین نوسانات شمالگان و سختی زمستان در تبریز است. پس از محاسبه «شاخص سختی زمستان» تبریز روند پولی نومیال تغییرات آن ترسیم شد که روندی رو به کاهش را از خود نشان میدهد. روند نزولی شاخص مذکور مبین کاهش شدت و سختی زمستان های تبریز در سالهای اخیر و ملایمتر شدن اقلیم زمستانی آن است. روند نزولی متغییرهای اقلیمی روزهای برفی و روزهای یخبندان و روند افزایشی درجه حرارت زمستانی تبریز نیز دیگر دلایل کاهش سختی زمستان در تبریز هستند. با توجه به ضرایب همبستگی معنا داری که بین شاخص نوسانات شمالگان و متغییرهای اقلیمی دما، روزهای برفی، روزهای یخبندان و شاخص سختی زمستان محاسبهشده است، میتوان الگوی نوسانات شمالگان را عامل تعیین کننده سختی یا ملایمت زمستانهای تبریز دانست.
دریافت: 1384/10/24 | پذیرش: 1387/7/21 | انتشار: 1387/11/1