دوره 26، شماره 4 - ( 1401 )                   جلد 26 شماره 4 صفحات 27-1 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 10.2022/hsmsp.26.4.1
‎ 20.1001.1.16059689.1401.0.0.11.3

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Nasire Zare S, saghafi asl S, azizpour F. Analysis of Privilege and Accessibility Level of Olive Crop users to Agricultural Services in Tarom Rural Areas (Zanjan Province). MJSP 2023; 26 (4) :1-27
URL: http://hsmsp.modares.ac.ir/article-21-63949-fa.html
نصیری زارع سعید، ثقفی اصل صادق، عزیزپور فرهاد. تحلیل سطح برخورداری و دسترسی بهره‌برداران محصول زیتون به خدمات کشاورزی در ناحیه روستایی طارم (استان زنجان). برنامه‌ریزی و آمایش فضا. 1401; 26 (4) :1-27

URL: http://hsmsp.modares.ac.ir/article-21-63949-fa.html

تحلیل سطح برخورداری و دسترسی بهره‌برداران محصول زیتون به خدمات کشاورزی در ناحیه روستایی طارم (استان زنجان)
سعید نصیری زارع 1، صادق ثقفی اصل2 ، فرهاد عزیزپور2
1- گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی دانشگاه خوارزمی تهران ، std_nasire_saeid@khu.ac.ir
2- گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی دانشگاه خوارزمی تهران
چکیده:   (1038 مشاهده)
دستیابی به نظام خدمات‌رسانی مؤثر بر توسعۀ فعالیت‌های کشاورزی یکی از مؤلفه‌های تضمین‌کنندۀ پایداری اقتصاد نواحی روستایی (به‌ویژه در زمینۀ  ارائۀ خدمات پشتیبان تولید و ایجادکنندۀ فرصت اشتغال  در بخش خدمات) است. پژوهش در این راستا با هدف تحلیل سطح برخورداری و دسترسی بهره‌برداران محصول زیتون از خدمات کشاورزی در ناحیۀ روستایی طارم انجام شد. روش پژوهش، کمی و مبتنی بر منطق قیاس است. جامعۀ آماری شامل تمام نقاط روستایی تولیدکنندۀ زیتون (79 نقطۀ روستایی) و همچنین تمام بهره‌برداران محصول زیتون (5762) در ناحیۀ روستایی طارم بودند. با توجه به مفهوم کلیدی خدمات کشارزی در پژوهش، این مفهوم در سه گروه پشتیبانی، فرآوری، بازاریابی و فروش، در قالب 23 شاخص تعریف عملیاتی شد. برای جمع‌آوری داده‌های مرتبط با شاخص‌های منتخب، از روش کتابخانه‌ای و مراجعه به اسناد و گزارش‌های آماری و  فن فیش‌برداری استفاده شد. برای تلخیص شاخص‌ها در قالب عامل‌ها، از روش تحلیل عاملی در اس.پی.اس.اس.، برای تعیین وزن از مدل تحلیل شبکۀ ANP در Super Decision و برای تعیین سطح برخورداری از خدمات کشاورزی، از مدل ویکور، شاخص موران، لکه‌های داغ و توزیع جهت‌دار جغرافیایی در ArcGis استفاده شد. براساس نتایج تحقیق از میان 79 نقطۀ روستایی تولیدکنندۀ زیتون، 28 نقطۀ روستایی به‌لحاظ برخورداری از خدمات کشاورزی در سطح کاملاً برخوردار قرار دارند و سایر نقاط به لحاظ دسترسی، نیمه‌برخوردار و محروم هستند. این وضعیت در ناحیۀ روستایی مورد مطالعه، تحت تأثیر عامل دسترسی نقاط (روستایی) به مراکز شهری و نقاط روستایی بزرگ قرار دارد. به عبارتی نزدیکی به نواحی شهری و مراکزی که جمعیت بیشتری دارند، یک مزیت برای روستاهای کاملاً برخوردار از خدمات کشاورزی بوده است. این الگو پیامد سیاست‌ توزیع و استقرار  خدمات مبتنی بر رویکرد جمعیتی به‌جای رویکرد فضایی (آمایشی) و از سوی دیگر نتیجۀ برنامه‌ریزی برای کاهش نقش تصدی‌گری دولت و تمرکزگرایی برخی از خدمات در مراکز دهستان‌ها و مراکز پرجمعیت است. البته نتایج پژوهش نشان داد که میان برخورداری نقاط روستایی از خدمات کشاورزی در ناحیه و متغیرهای اقتصادی تولید و کشت زیتون رابطۀ مثبت و معناداری وجود دارد. بدین معنا که توزیع مناسب سطح خدمات کشاورزی براساس توانمندی‌ها، موجب استفاده از ظرفیت‌های توسعۀ کشاورزی در ناحیۀ روستایی خواهد شد. لذا برای دستیابی به ظرفیت‌های توسعه‌ای در نواحی روستایی، شناسایی شرایط موجود و تدوین برنامه‌هایی برای بهبود و دسترسی مناسب به خدمات کشاورزی مهم‌ترین اقدام است.
واژه‌های کلیدی: کشت زیتون، زنجیره‌ارزش، خدمات کشاورزی، شهرستان طارم
متن کامل [PDF 1445 kb]   (306 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: برنامه ریزی روستایی و عشایری
دریافت: 1401/6/9 | پذیرش: 1401/10/13 | انتشار: 1401/12/10
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.