دوره 25، شماره 3 - ( 1400 )                   جلد 25 شماره 3 صفحات 58-29 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
amirfakhrian M, Kamelifar M. Investigation of spatial distribution pattern of specialized physicians in Mashhad. MJSP 2021; 25 (3) :29-58
URL: http://hsmsp.modares.ac.ir/article-21-44424-fa.html
امیرفخریان مصطفی، کامل فر مهرنوش. بررسی الگوی حاکم بر پراکنش فضایی پزشکان متخصص در شهر مشهد. برنامه‌ریزی و آمایش فضا. 1400; 25 (3) :29-58

URL: http://hsmsp.modares.ac.ir/article-21-44424-fa.html

بررسی الگوی حاکم بر پراکنش فضایی پزشکان متخصص در شهر مشهد
مصطفی امیرفخریان 1، مهرنوش کامل فر2
1- دانشگاه فردوسی مشهد ، amirfakhriyan@yahoo.com
2- دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده:   (1582 مشاهده)
در این مطالعه با ارزیابی تئوری انتشار فضایی و تکیه بر الگوهای آن (گسترشی، سلسله‏مراتبی، پیوسته و جایگزین) قصد بر این است الگوی جدیدی از انتشار معرفی ‏شود. هدف اصلی آن درک الگوی حاکم بر پراکنش فضایی مطب‌های پزشکان متخصص در شهر مشهد است. شیوۀ مطالعه توصیفی ـ تحلیلی و واحد تحلیل آن تمامی مطب‌های پزشکان متخصص در 27 تخصص است. برای این منظور با استفاده از آدرس‌های مطب‏ پزشکان ‏متخصص (شامل 2425آدرس)، ضمن ایجاد پایگاه اطلاعات جغرافیایی از مطب‌ها برحسب نوع تخصص و با بهره‏گیری از مدل‌های تحلیل فضایی همچون پروفیل‌های تراکمی، مرکز ثقل و مسافت استاندارد، الگوی پراکنش و مبدأ انتشار مطب‌ها شناسایی شد. در گام بعد با استفاده از مدل‌های خودهمبستگی فضایی، تحلیل‏شبکه و تخصیص‏مکانی، شیوۀ انتشار هر یک از مطب‌ها برحسب نوع تخصص مورد بررسی قرار گرفت و سرانجام با استفاده از نمودار پراکنش و ضریب همبستگی، میزان انتشار هریک از تخصص‌ها مشخص گردید. نتایج این بررسی نشان داد که انتشار مطب‌ها در شهر مشهد، دارای الگوی جدیدی است که می‏توان آن را الگوی «انتشار فضایی معکوس» نامید. ویژگی اصلی این الگو افزایشِ شکاف و نابرابری درنتیجۀ افزایش تعداد خدمات است. بدین شکل که با افزایش تعداد مطب‌ها در هر تخصص تمایل به قرارگیری آن‌ها درکنار یکدیگر افزایش می‏یابد. همچنین برخلاف الگوهای رایجِ انتشار فضایی که بازتوزیع خدمات را از منشأ به بیرون نشان می‏دهد، در این الگو انتشار مطب‌ها از منشأ آن‌ها چندان رخ نمی‏دهد. علاوه‌براین، گرایش به موقعیت مرکزی مطب‌ها با افزایش تعداد آن‌ها در هر تخصص بیشتر می‎شود. درک این موضوع می‏تواند ابعاد جدیدی از لایه‏های پنهانی تحولات کالبدی در شهر مشهد و چالش‌های فراروی عدالت توزیعی را نشان دهد.
واژه‌های کلیدی: انتشار فضایی، مطب پزشکان متخصص، شهرمشهد، تحلیل فضایی
متن کامل [PDF 1307 kb]   (667 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: برنامه ریزی شهری
دریافت: 1399/4/23 | پذیرش: 1400/6/5 | انتشار: 1400/7/10
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.