آمایش فضا و ژئوماتیک، جلد ۱۰، شماره ۱، صفحات ۱-۲۸

عنوان فارسی جایگاه حکمروائی خوب در برنامه ریزی شهری (نمونه موردی: طرح متروی تهران)
چکیده فارسی مقاله بطور کلی نظریه های برنامه ریزی به دو دسته کلی تقسیم می گردند. دسته اول، برنامه ریزی را از جهت فرآیند، بررسی می کنند (برنامه ریزی فرآیندی ) و دسته دوم، با محصول و نتیجه برنامه ریزی سر و کار دارند (برنامه ریزی محصولی ). در تحقیق حاضر، برنامه ریزی برای اجرای طرح متروی تهران (که مورد مطالعه این تحقیق است)، از دیدگاه فرآیندی بررسی شده است. بدین معنی که مراحل تصمیم گیری و برنامه ریزی برای اجرای طرح مزبور و اثراتی که این برنامه ریزی، از خود بجای گذاشته است، مورد مطالعه قرار گرفته است. در این میان جایگاه الگوی حکمروائی خوب (نظام اداره خوب) که شامل اصولی از قبیل مشارکت، پاسخگوئی، شهروندی، شفافیت، کارآمدی، قانونمداری و نظایر اینهاست، در جهت بررسی نقش مردم در فرآیند برنامه ریزی برای طرح یاد شده و میزان تعامل اضلاع حاکمیت (مسوولین، مردم و بخش خصوصی) بررسی شده است. الگوی مربوطه (حکمروائی خوب)، که از اواخر دهه 1980 مطرح شده است بطور کلی به فرآیندی اشاره دارد که تصمیم ها و اعمال قدرت در آن شکل می گیرد و جایگاهی است که دولت، مردم و بخشهای خصوصی به تعامل با یکدیگر می پردازند. الگوی حکمروائی خوب، در زمان حاضر در مجامع بین المللی و محافل کارشناسی، تنها راه خروج از بن بست فقر و توسعه نیافتگی تلقی می شود و مدیریت سطح محلی، گریز و گزیری از آن ندارد. زیرا اثربخش ترین، کم هزینه ترین و پایدارترین شیوه اعمال مدیریتی است که توسعه منطقه ای و در نتیجه توسعه ملی را نیز بدنبال دارد. بدین ترتیب ابتدا کلیاتی در زمینه تاریخچه مترو (زمان و علت طرح مترو، مطرح کنندگان و مشارکت کنندگان در برنامه ریزی و اجرای طرح) ارائه گردیده است، سپس مصاحبه ای با مسوولین مترو و ساکنین یکی از ایستگاههای مترو (ایستگاه امام خمینی تهران)، در زمینه میزان مشارکت مردم در طرح یاد شده و میزان رعایت اصول حکمروائی خوب از طرف مسولین، صورت گرفته شده و در ادامه به بررسی و تجزیه و تحلیل آنها بصورت توصیفی- تحلیلی و با استفاده از آزمون Spss، پرداخته شده است. در نهایت به جمعبندی و ارائه پیشنهادات مربوطه اقدام شده است. و نتیجه کلی که از این تحقیق حاصل شده است اینست که در طرح یاد شده، برنامه ریزی برای مردم بوده است نه برنامه ریزی با مردم. چرا که مردم در فرآیند برنامه ریزی و اجرای طرح، نقش خاصی نداشتند و تنها نظاره گر و استفاده کننده از نتایج طرح بوده اند (برنامه ریزی از بالا و دیوانسالارانه). و در این تحقیق، اصول حکمروائی خوب، به هیچ عنوان رعایت نشده است. بدیهی است که تبعات نامطلوبی را هم از خود به جای گذاشته است. چرا که زمانیکه مسوولین به حقوق شهروندی توجهی نمی کنند طبیعتا" مردم نیز ، خود را در قبال طرح، مسوول نخواهند دید و این عوامل، مانع توسعه منطقه ای و در نهایت توسعه ملی خواهد گردید.
کلیدواژه‌های فارسی مقاله تهران،برنامه ریزی شهری،حکمروائی،توسعه منطقه ای،مترو

عنوان انگلیسی Role of Good Governance in Urban Planning Case Study: Tehran Metro
چکیده انگلیسی مقاله Generally, planning theories are divided in two sections: first, they study process of planning (procedural planning), second, they study product of planning (substantive planning). This article is studying procedural planning in metro project of TEHRAN metropolis. Namely, steps of decision- making and planning, and their effects have been studied in this project. In this regard, the role of good governance which is included of participation, responsibility, citizenship, transparency, efficiency, rule of law and etc. is studied along with studying the role of people and interaction of government, people and public sector in planning process in this project. The manner of good governance that has been brought up in 1980s is a process that the government, people and public sectors interact with each other. Nowadays this manner is the only way in deliverance of poverty and undeveloped condition in international associations and local management oblige to execute it, because it is the most effective and the most sustainability management way that is following regional development and then national development. Thus, first generalities has been presented in the field of metro short history (time and cause of metro bring up, designers and partners in planning and execution of this project), then an interview has been carried out with metro incumbents and residents of one of metro stations (Imam-E- Khomeini station of Tehran), in basis of people participation proportion in this project and consideration proportion of good governance principles from metro incumbents. Then these information have been analyzed using descriptive- analytical way and Spss software. Finally these information has been added up and some suggestions have been presented. Results of this research show that planning is carried out in top- down planning and not bottom- up planning, because people didn’t have any specific role in this project planning and execution (bureaucratic and top- down planning), and in this article, principles of good governance have not considered. Undoubtly, this condition is cause of undesirable effects. If metro incumbents aren’t attention for citizenship rights, people won't responsible for this project. And this condition will obstacle regional development and national development finally.
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله -

نویسندگان مقاله حسن اسماعیل زاده | hassan esmaeilzadeh
shahid beheshti university, tehran, iran
دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه شهید بهشتی (Shahid beheshti university)

مظفر صرافی | mozaffar sarrafi
assistant professor in urban and regional planning, shahid beheshti university
استادیار در برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشگاه شهید بهشتی
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه شهید بهشتی (Shahid beheshti university)


نشانی اینترنتی http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1000-1792&slc_lang=fa&sid=21
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات