|
|
آمایش فضا و ژئوماتیک، جلد ۱۰، شماره ۲، صفحات ۱۰۳-۱۲۳
|
|
|
| عنوان فارسی |
استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی در برآورد فرسایش خاک و تولید رسوب حوزه آبخیز نوژیان (جنوب‌شرقی خرم‌آباد) |
|
| چکیده فارسی مقاله |
چکیده فرسایش خاک یکی از عوامل اصلی در کاهش حاصلخیزی خاک، انباشت رسوبات در آبراهه‌ها، کانالهای آبیاری و رودخانه‌ها، کاهش ظرفیت مخازن سدها، تشدید وقوع سیلابهای مخرب و آلودگی محیط زیست می‌باشد. به منظور جلوگیری از پیامدهای منفی فرسایش خاک و تولید رسوب در حوزه‌های آبخیز ضرورت دارد مقدار رسوب و منبع تولید آن مشخص گردد. از آنجا که اکثر حوزه‌های آبخیز کشور فاقد ایستگاههای رسوب‌سنجی می‌باشند از اینرو با استفاده از مدلهای ابداع شده در این زمینه برآورد تولید رسوب الزامی می‌باشد. در این تحقیق که در حوزه آبخیز نوژیان واقع درجنوب شرقی خرم‌آباد انجام شده است، برآورد فرسایش و رسوب حوزه آبخیز نوژیان واقع در استان لرستان با استفاده از مدل MPSIAC1 و با بهره‌گیری از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)2 مورد بررسی قرار گرفته است. در این راستا برای اجرا کردن مدل MPSIAC، پس از ورود لایه‌های اطلاعاتی به محیط GIS و وزن‌دهی آنها، از تلفیق این لایه‌ها، حوزه آبخیز مورد مطالعه به 527 واحد همگن تفکیک گردیده سپس شدت فرسایش و تولید رسوب در این واحدهای همگن محاسبه شده است. نتیجه بدست آمده نشانگر این است که میزان رسوب برآورد شده با استفاده از مدل MPSIAC حدود 2/489372 تن در سال می‌باشد. با توجه به اینکه میزان رسوب اندازه‌گیری شده در محل ایستگاه هیدرومتری کشور معادل 812410 تن در سال است، نسبت مقدار رسوب برآورد شده با استفاده از مدل MPSIAC به آمار رسوب اندازه‌گیری شده 602/0 برابر است. نتیجه بررسی‌های انجام شده در مورد اختلاف موجود بیانگر این واقعیت است که کالیبره کردن مدلهای تجربی از طریق اصلاح نارساییهای موجود در آنها در تطبیق با شرایط خارج از محل ابداع آنها امری ضروری و گریزناپذیر است. بنابراین ضرورت دارد پیش از آنکه با اطمینان اقدام به رد یا قبول نتیجه حاصل از بکار‌گیری این مدل نمود، در آبخیزهای معرف کشور کالیبره کردن مدل در تطبیق کامل با شیوه‌های ابداع آن مد نظر قرار گرفته سپس اقدام به واسنجی آن نمود. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
کلمات کلیدی، فرسایش خاک،رسوبدهی،حوزه آبخیز،واحدهای کاری همگن |
|
| عنوان انگلیسی |
Using of Geographic Information System in estimating of soil erosion and sediment production on Nojian watershed )Southeast of Khorramabad city) |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Abstract Soil erosion is one of the most important factors causing decline of soil fertility, siltation of different kinds of waterways, reduction of reservoir capacity, increase in destructive risk of flooding and other environmental degradations. In order to mitigate the negative effects of soil erosion and sediment production in watersheds, determining amount and source of sediment is imperative. Since most of Iran’s watersheds are ungauged, use of erosion and sediment estimation models are needed. But for selection of applicable model the models first have to be tested and/or evaluated. In order to achieve to this goal, a research study was carried out to evaluate MPSIAC model in GIS environment based on the observed data of sediment of the Nojian sub-watershed located in southeast of Khorram Abad city in the Lorestan province-Iran. In so doing, to run the selected model after introducing the information layers into the GIS program and combining the layers in MPSIAC model, the given catchments were divided into 527 homogenous units. Then, erosion rate and sediment yield were estimated in these homogenous units. The amount of estimated sediment yield by using MPSIAC model was 489372.2 T/y. For comparison of the model results, the amount of measured sediment in hydrometric station was considered as the control level, which was 812410 T/y. The outcome of the research showed that estimating sediment by using MPSIAC model in comparison to measured sediment was 0.602. The results of the assessment on observed differences show that calibration of the empirical models is needed first to resolve the limitation of the models in correspondence to the existing condition of the watersheds. It can be concluded that in order to accept or reject the result of the sediment yield estimation using the MPSIAC model with high confidence, the model first should be calibrated based on the existing condition of the Iran’s watershed. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
GIS,GIS,MPSIAC,MPSIAC,Soil erosion,Sediment Yield,Watershed Basin,Homogeneous Unit |
|
| نویسندگان مقاله |
مسعود داوری | m davari
soil science department, tarbiat modarres university, jalale ale ahmad ave. tehran
دانشجوی دکتری خاکشناسی و استادیار خاکشناسی دانشگاه تربیت مدرس
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تربیت مدرس (Tarbiat modares university)
حسینعلی بهرامی | h a bahrami
soil science department, tarbiat modarres university, jalale ale ahmad ave.tehran
استادیار پژوهش مرکز تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری
سازمان اصلی تایید شده: پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری
جمال قدوسی | j. ghoddousi
soil conservation and watershed management research center.
استادیار پژوهش مرکز تحقیقات حفاظت خاک و ابخیز داری
ناصر طهماسبی پور | n tahmasebi pour
watershed management department, lorestan university.
عضو هیئت علمی آبخیز داری دانشگاه لرستان ،لرستان ،ایران
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه لرستان (Lorestan university)
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1000-8269&slc_lang=fa&sid=21 |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|
