آمایش فضا و ژئوماتیک، جلد ۱۷، شماره ۳، صفحات ۸۵-۱۰۸
عنوان فارسی مدل‌سازی فضایی شیوع بیماری مالاریا در استان سیستان و بلوچستان با استفاده از مدل رگرسیون وزن‌دار جغرافیایی
چکیده فارسی مقاله مالاریا بیماری است که از طریق پشه منتقل می شود و سالیانه 300 تا 500 میلیون نفر از مردم جهان را درمعرض ابتلا قرار می دهد و باعث مرگ بیش از 1 میلیون نفر در جهان می شود.توزیع جغرافیایی این بیماری تا حدود زیادی به شرایط اقلیمی وابسته است. استان سیستان و بلوچستان به تنهایی 65 درصد کل مبتلایان کشور را داراست. در این تحقیق، با استفاده از سه عامل اقلیمی میانگین دمای ماهیانه، مقدار بارش دوره فعالیت و شاخص نسبت اختلاط رطوبت، مدل سازی فضایی شاخص شیوع سالیانه مالاریا (API) در استان سیستان و بلوچستان از طریق مدل رگرسیون وزن دار جغرافیایی انجام شده است. به همین منظور، عوامل اقلیم شناختی به صورت میانگین بلندمدت 20 ساله (1985- 2005م) برای 11 ایستگاه سینوپتیک و کلیماتولوژی واقع در محدوده استان سیستان و بلوچستان محاسبه و به صورت یک لایه اطلاعاتی مکانمند وارد محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی شد. خروجی مدل بیانگر این است که مهم ترین عامل در تبیین بروز سالیانه این بیماری در منطقه مورد مطالعه، بارش در دوره فعالیت پشه آنوفل است که نقش این عامل اقلیمی از شمال به جنوب منطقه مورد مطالعه در افزایش شاخص API بارزتر می شود. درجه حرارت و رطوبت نسبی به ترتیب دارای اولویت دوم و سوم در بروز سالیانه بیماری است که نقش مکانی آن ها در نواحی شمالی استانمانند زابل و زاهدان بارزتر از نواحی جنوبی منطقه مانند شهرستان های نیک شهر و چابهار است. مدل ارائه شده که فقط مبتنی بر عوامل طبیعی است و درواقع یک مدل اقلیم مبناست، فقط توانست 48درصد تغییرات مربوط به شاخص API را تبیین کند (R2=0.48).بنابراین، عوامل غیراقلیمی ازجمله کیفیت اجرای سالیانه برنامه های کنترل مالاریا، شرایط اقتصادی- اجتماعی و موقعیت همسایگی این استان با دو کشور افغانستان و پاکستان نیز باید در بررسی اپیدمیولوژی مالاریا در این استان مورد توجه قرار گیرد. نتایج این تحقیق می تواند در شناسایی و اولویت بندی عوامل تأثیرگذار در شیوع بیماری مالاریا در مناطق مختلف استان مفید واقع شود و با به روز کردن اطلاعات آن، به عنوان یک سامانه پیش هشداردهی اقلیم مبنا در برنامه های کنترل مالاریا مورد استفاده قرار گیرد.    
کلیدواژه‌های فارسی مقاله واژه‌های کلیدی، مالاریا،رگرسیون وزن‌دار جغرافیایی،مدل‌سازی مکانی،سیستان و بلوچستان
عنوان انگلیسی Spatial Modeling of Annual Parasite Incidence of Malaria in Sistan and Balouchistan by Province Geographical Weighted Regression
چکیده انگلیسی مقاله Malaria is a vector born disease caused by protozoan parasites of the genus Plasmodium that causes 300-500 million new infections and 1 million deaths annually.Before any anti-malarial campaign in Iran, about 60% of the population were living in malaria endemic areas and 4 to 5 million of them had malaria infection each year. By starting of the anti-malaria campaign, the number of infections decreased so that the number of malaria infected in Iran was 3000 people in 2009, 0/65 of them lived in Sistan & Baluchistan province. In the present study, for spatial modeling of the Annual Parasite Incidence (API) of malaria in Sistan & Baluchistan province, we applied a Geographical Weighted Regression (GWR) model to predict API by there independent climatic factors. The results indicated that the most important climatic factor for explaining API in Sistan & Baluchistan is annual rainfall as spatial factor, which is more important in the southern parts of the study area such as Chabahar and Nikshar. Temperature and relative humidity are of the second and third prioriies, respectively. The importance of these two climatic factors is higher in northern portion of the province. This model explained only 0.48 of API spatial variation (R2=0.48). Therefore, the non-climatic factors such as socioeconomic and lifestyle and the neighborhood position of this province with Afghanistan and Pakistan should also be considered in epidemiological survey of malaria in Sistan & Baluchistan province.     
کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله API,API,GWR,Iran,Malaria,Sistan &, Baluchistan province,Spatial­Modeling
نویسندگان مقاله منصور حلیمی | m. halimi1
department of climatology, tarbiat modares university, tehran, iran.
دانشجوی دکتری اقلیم شناسی دانشگاه تربیت مدرس
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه تربیت مدرس (Tarbiat modares university)

مهدی دلاوری | m. delavari2
department of medical parasitologiy, faculty of medicine, kashan university of medical sciencs, kashan, iran.
عضو هیئت علمی گروه انگل شناسی دانشگاه علوم پزشکی کاشان
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی کاشان (Kashan university of medical sciences)

محمد جعفری مدرک | m jafari modrek
. department of medical parasitologiy, faculty of medicine, zahedan university of medicalsciences, zahedan, iran. infectious diseases and tropical medicine research center, zahedan university of medicalsciences zahedan, iran.
عضو مرکز تحقیقات بیماری های عفونی و گرمسیری دانشگاه علوم پزشکی زاهدان و استادیار گروه انگل شناسی و قارچ شناسی پزشکی
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه علوم پزشکی زاهدان (Zahedan university of medical sciences)

نشانی اینترنتی http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1000-5069&slc_lang=fa&sid=21
فایل مقاله فایلی برای مقاله ذخیره نشده است
کد مقاله (doi)
زبان مقاله منتشر شده fa
موضوعات مقاله منتشر شده
نوع مقاله منتشر شده
برگشت به: صفحه اول پایگاه   |   نسخه مرتبط   |   نشریه مرتبط   |   فهرست نشریات