|
|
آمایش فضا و ژئوماتیک، جلد ۲۰، شماره ۴، صفحات ۹۱-۱۱۴
|
|
|
| عنوان فارسی |
برنامهریزی فضایی با رویکرد پویش ساختاری-کارکردی: به‌سوی پیوند جبرگرایی فضایی با انسانگرایی |
|
| چکیده فارسی مقاله |
یکی از الزامات اساسی برای توسعه مردم و مکانهای جغرافیایی طرح نظریههای برنامهریزی فضایی زمینهمحور و نقد عناصر تشکیلدهنده این نظریهها است. براساس این چشمانداز اولیه، رویکرد پویش ساختاری-کارکردی نخستین گام یعنی صورتبندی یک رویکرد بدیل را در برنامهریزی فضایی و در ارتباط با محتوای جغرافیای اجتماعی ایران برداشته است. نوشتار حاضر در پی آن است تا با روش تحلیلی، بر نحوه صورتبندی دو مفهوم کلیدی انسان و فضا در رویکرد فوق متمرکز شود و امکانات مفهومی آن را در برنامهریزی فضایی ایران تحلیل کند. همانطور که نوشتار حاضر استدلال میکند مفاهیم فضا و انسان در رویکرد پویش ساختاری-کارکردی بدون ارتباط با یکدیگر مفهومسازی شدهاند. در واقع، مفهوم فضا بدون توجه به الزامات روششناسی آن برای مفهوم انسان صورتبندی شده است. در نتیجه، در حالیکه رویکرد پویش ساختاری-کاکردی از یکسو عینیّتگرایی، برنامهریزی نخبهگرایانه، رهیافت از بالا بهپایین، مفهوم آستانه در اقتصاد نئوکلاسیک، شهرنشینی شتابان و جستجوی قوانین عام را از زاویه دید انسانگرایی نقد میکند، ولی از سوی دیگر، بهواسطه تأکید بر جغرافیای پوزیتویستی و اقتصاد نئوکلاسیک، همان موارد موردنقد را بازتولید میکند. فائقآمدن بر گسستگیهای مفهومی در رویکرد پویش ساختاری-کارکردی مستلزم بازتعریف تعاملی مفاهیم انسان و فضا است. اما پیش از بازتعریف این مفاهیم، بهتر است هویت جغرافیدانان و برنامهریزان برمبنای تجارب گذشته و چشمانداز پیشروی برنامهریزی فضایی در ایران بازتعریف شود. |
|
| کلیدواژه‌های فارسی مقاله |
واژگان کلیدی، برنامهریزی فضایی،رویکرد پویش ساختاری-کارکردی،انسانگرایی،جبرگرایی فضایی،ایران |
|
| عنوان انگلیسی |
Structural-Functional Dynamics Approach to Spatial Planning: toward Linking Spatial Determinism with Humanism |
|
| چکیده انگلیسی مقاله |
Developing context-based spatial planning theories and criticizing their key components are an essential requirement in the development of people and places. Along this perspective, Structural-Functional Dynamics approach (SFD) has taken the first step toward formulating an alternative approach to spatial planning in relation to the Iranian context of social geography. As another step forward, this article focuses, through a critical engagement, on how two key concepts of man and space are conceptualized by SFD approach. As this paper argues, space and man are separately conceptualized in SFD approach. In fact, the concept of space has been formulated in a manner that its methodological consequences to the concept of man are explicitly neglected. As a result, SFD approach inevitably reproduces the same assumptions that it criticizes through the lens of Humanism, assumptions such as objectivism, elitist planning, top-down approach, threshold concept of neoclassical economies, rapid urbanization, and universal principles of human behavior, which underlay positivist geography and neoclassical economies. To overcome such conceptual mismatch within SFD approach requires interactional redefinition of concepts of space and man. Yet before redefining these concepts, geographers and planners' identity should be rearticulated with regards to past and future experiments of spatial planning in Iran. |
|
| کلیدواژه‌های انگلیسی مقاله |
Spatial Planning,SFD approach,Humanism,Spatial determinism,Iran |
|
| نویسندگان مقاله |
حجت اله رحیمی | hojatollah rahimi
department of geography, yazd university
استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه یزد
سازمان اصلی تایید شده: دانشگاه یزد (Yazd university)
|
|
| نشانی اینترنتی |
http://journals.modares.ac.ir/browse.php?a_code=A-10-1000-5618&slc_lang=fa&sid=21 |
| فایل مقاله |
فایلی برای مقاله ذخیره نشده است |
| کد مقاله (doi) |
|
| زبان مقاله منتشر شده |
fa |
| موضوعات مقاله منتشر شده |
|
| نوع مقاله منتشر شده |
|
|
|
|
برگشت به:
صفحه اول پایگاه |
نسخه مرتبط |
نشریه مرتبط |
فهرست نشریات
|
