جستجو در:
دوره 24، شماره 4 - ( 1399 )
جلد 24 شماره 4 صفحات 175-153 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Grounded Theory Analysis on the Pathology of Urban Development Plans in Iran. MJSP 2020; 24 (4) :153-175
URL: http://hsmsp.modares.ac.ir/article-21-48684-fa.html
URL: http://hsmsp.modares.ac.ir/article-21-48684-fa.html
کولیوند حجت الله، طلاچیان مرتضی، ماجدی حمید. تحلیل زمینه‌ای برآسیب‌شناسی طرح‌های توسعۀ شهری در ایران. آمایش فضا و ژئوماتیک. 1399; 24 (4) :153-175
چکیده: (3244 مشاهده)
چکیده
نیم‌قرن تجربۀ تهیۀ طرح‌های توسعۀ شهری نشان می‌دهد به‌رغم جنبه‌های مفید و سازنده، این طرح‌ها همچنان نتوانسته‌اند پاسخی بی‌بدیل در‌خصوص مسائل و مشکلات روزافزون شهری ارائه نمایند. در این رهگذر مطالعات زیادی در‌خصوص آسیب‌شناسی طرح‌های توسعه در کشور صورت گرفته است بررسی مجدد آسیب‌ها بر‌اساس مطالعات صورت گرفته و شناخت روابط علت معلولی آن‌ها می‌تواند نقش موثری در تبیین مسائل و جمع‌بندی از قضایا داشته باشد. در این مقاله، بر‌اساس تئوری زمینه‌ای ابتدا اقدام به واکاوی محتوایی مقالات آسیب‌شناسی طرح‌های توسعۀ شهری از دهۀ 70 به بعد درکشور و سپس مصاحبه عمیق با صاحب‌نظران با استفاده از نرم‌افزار MAXQDAشده است. یافته‌های پژوهش نشان‌دهندۀ دو مقولۀ هسته‌ایی عدم تحقق و عدم کارائی در مطالعات است که در مقولۀ عدم تحقق 80 درصد مفاهیم استخراجی آن مربوط به عدم تحقق کالبدی و جمعیتی شهرها است که نشان از عدم تعریف سایر اهداف به شکل روشن در طرح‌ها می‌باشد و مقولۀ عدم کارائی34 مقولۀ محوری ثانویه در قالب 7مقولۀ محوری اولیه و 5 مقولۀ محوری اصلی تحلیل و جمع‌بندی گردید که مقولۀ اصلی نظام و مدیریت شهری در کشور با 34 درصد حجم مفاهیم و زمینه‌های کارآمدی و تحقق با 25 درصد مهم‌ترین عناصر ناکارآمدی طرح‌ها محسوب می‌گردد و این امر بیانگر آن است که محتوای طرح‌های توسعه شهری آن‌چنان که در محافل علمی مطرح می‌گردد عامل اصلی ناکارآمدی طرح‌ها محسوب نمی‌گردد. همچنین بر‌اساس تحلیل گراف روابط بین مقولات اولیۀ عوامل زمینه‌ای از‌جمله ابهام در منابع مالی، ضعف در قوانین و مقررات و مشارکت ذی‌نفعان به‌ترتیب مهم‌ترین مسائل در ناکارآمدی طرح‌ها محسوب می‌گردد.
واژه‌های کلیدی: طرح‌های توسعۀ شهری، آسیب‌شناسی، تئوری زمینه‌ای، ایران.
نیم‌قرن تجربۀ تهیۀ طرح‌های توسعۀ شهری نشان می‌دهد به‌رغم جنبه‌های مفید و سازنده، این طرح‌ها همچنان نتوانسته‌اند پاسخی بی‌بدیل در‌خصوص مسائل و مشکلات روزافزون شهری ارائه نمایند. در این رهگذر مطالعات زیادی در‌خصوص آسیب‌شناسی طرح‌های توسعه در کشور صورت گرفته است بررسی مجدد آسیب‌ها بر‌اساس مطالعات صورت گرفته و شناخت روابط علت معلولی آن‌ها می‌تواند نقش موثری در تبیین مسائل و جمع‌بندی از قضایا داشته باشد. در این مقاله، بر‌اساس تئوری زمینه‌ای ابتدا اقدام به واکاوی محتوایی مقالات آسیب‌شناسی طرح‌های توسعۀ شهری از دهۀ 70 به بعد درکشور و سپس مصاحبه عمیق با صاحب‌نظران با استفاده از نرم‌افزار MAXQDAشده است. یافته‌های پژوهش نشان‌دهندۀ دو مقولۀ هسته‌ایی عدم تحقق و عدم کارائی در مطالعات است که در مقولۀ عدم تحقق 80 درصد مفاهیم استخراجی آن مربوط به عدم تحقق کالبدی و جمعیتی شهرها است که نشان از عدم تعریف سایر اهداف به شکل روشن در طرح‌ها می‌باشد و مقولۀ عدم کارائی34 مقولۀ محوری ثانویه در قالب 7مقولۀ محوری اولیه و 5 مقولۀ محوری اصلی تحلیل و جمع‌بندی گردید که مقولۀ اصلی نظام و مدیریت شهری در کشور با 34 درصد حجم مفاهیم و زمینه‌های کارآمدی و تحقق با 25 درصد مهم‌ترین عناصر ناکارآمدی طرح‌ها محسوب می‌گردد و این امر بیانگر آن است که محتوای طرح‌های توسعه شهری آن‌چنان که در محافل علمی مطرح می‌گردد عامل اصلی ناکارآمدی طرح‌ها محسوب نمی‌گردد. همچنین بر‌اساس تحلیل گراف روابط بین مقولات اولیۀ عوامل زمینه‌ای از‌جمله ابهام در منابع مالی، ضعف در قوانین و مقررات و مشارکت ذی‌نفعان به‌ترتیب مهم‌ترین مسائل در ناکارآمدی طرح‌ها محسوب می‌گردد.
واژه‌های کلیدی: طرح‌های توسعۀ شهری، آسیب‌شناسی، تئوری زمینه‌ای، ایران.
نوع مقاله: پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
آمایش و سازمان دهی سیاسی فضا
دریافت: 1399/10/7 | پذیرش: 1399/10/10 | انتشار: 1399/10/10
دریافت: 1399/10/7 | پذیرش: 1399/10/10 | انتشار: 1399/10/10
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |