جلد 23 - ویژه نامه
جلد 23 - ویژه نامه صفحات 68-43 |
برگشت به فهرست نسخه ها
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس ، ali_sadeq@modares.ac.ir
چکیده: (2564 مشاهده)
چکیده
مسئله‌ی اصلی این مقاله با فرض ضرورت تدوین الگوهای نظری بومی با رویکرد اسلامی و ایرانی در خصوص توسعه‌ی روستایی برای جامعه‌ی معاصر ایران، معطوف به تبیین روش‌شناسی این فرایند است. منظور از این روش‌شناسی تبیینی است فلسفی درباره‌ی چیستی، چرایی و چگونگی فرایند یادشده که به طور مدلل صورت گرفته است.
نتایج به‌دست‌آمده در این پژوهش به شرح زیر است.
1. الگوپردازی توسعه‌ی نظری - بومی با رویکرد اسلامی و ایرانی در خصوص توسعه‌ی روستایی، سازوکاری است از نوع تحقیقات کاربردی که در آن محقق به جای تأکید صرف بر نظریات آکادمیک در این خصوص و به جای رویکردی کاملاً تقلیدی یا عمل‌گرایانه و اقتضایی به تجارب توسعه‌ای دیگر جوامع در این مورد، میکوشد نخست نظریه‌های موجود و تجارب بومی و غیربومی در این زمینه را بر اساس تناسب با فرهنگ اسلامی - ایرانی تبیین و بررسی کند و سپس بر همین اساس مجموعه‌ای از طرح‌واره‌های مفهومی نظاممند و منسجم را متناسب با شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و معطوف به مسائل بومی جوامع روستایی معاصر کشور ایران و برای پشتیبانی از فرایند سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی زندگی روستایی در جامعه‌ی معاصر ایران طراحی، تدوین و اعتباربخشی نماید.
2. الگوهای توسعه‌ی نظری بومی با رویکرد اسلامی و ایرانی، محصول نظریه‌پردازی محض در زمینه‌ی مباحث توسعه‌ی روستایی نیست؛ بلکه پاسخی نظرورزانه به مسائل کنونی و پیش روی توسعه‌ی روستایی در جامعه‌ی معاصر ایران است که با توجه به شرایط خاص جمهوری اسلامی ایران و با عنایت به مسائل چشم‌انداز پیش روی جوامع روستایی این کشور و البته با نگرش اسلامی، ساخته و پرداخته می‌شود؛ لذا این شیوه‌ی الگوپردازی ناظر است به حل نظرورزانه‌ی مسائل عملی جریان توسعه‌ی روستایی در یک محیط خاص و متناسب با مقتضیات این زیست‌بوم در دوران معاصر. بنابراین، نگاه نظرورزانه موقعیت‌محور، تجربه‌مدار، توجه خاص به مسائل بومی، پذیرش کثرت و تنوع و نیز تأکید بر ملاحظات اسلامی و ایرانی، وجوه اصلی تفاوت فرایند طراحی و تدوین این‌گونه الگوهای نظری بومی با رویکرد اسلامی و ایرانی با روند نظریه‌پردازی آکادمیک در خصوص توسعه‌ی روستایی است.
نتایج به‌دست‌آمده در این پژوهش به شرح زیر است.
1. الگوپردازی توسعه‌ی نظری - بومی با رویکرد اسلامی و ایرانی در خصوص توسعه‌ی روستایی، سازوکاری است از نوع تحقیقات کاربردی که در آن محقق به جای تأکید صرف بر نظریات آکادمیک در این خصوص و به جای رویکردی کاملاً تقلیدی یا عمل‌گرایانه و اقتضایی به تجارب توسعه‌ای دیگر جوامع در این مورد، میکوشد نخست نظریه‌های موجود و تجارب بومی و غیربومی در این زمینه را بر اساس تناسب با فرهنگ اسلامی - ایرانی تبیین و بررسی کند و سپس بر همین اساس مجموعه‌ای از طرح‌واره‌های مفهومی نظاممند و منسجم را متناسب با شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و معطوف به مسائل بومی جوامع روستایی معاصر کشور ایران و برای پشتیبانی از فرایند سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی زندگی روستایی در جامعه‌ی معاصر ایران طراحی، تدوین و اعتباربخشی نماید.
2. الگوهای توسعه‌ی نظری بومی با رویکرد اسلامی و ایرانی، محصول نظریه‌پردازی محض در زمینه‌ی مباحث توسعه‌ی روستایی نیست؛ بلکه پاسخی نظرورزانه به مسائل کنونی و پیش روی توسعه‌ی روستایی در جامعه‌ی معاصر ایران است که با توجه به شرایط خاص جمهوری اسلامی ایران و با عنایت به مسائل چشم‌انداز پیش روی جوامع روستایی این کشور و البته با نگرش اسلامی، ساخته و پرداخته می‌شود؛ لذا این شیوه‌ی الگوپردازی ناظر است به حل نظرورزانه‌ی مسائل عملی جریان توسعه‌ی روستایی در یک محیط خاص و متناسب با مقتضیات این زیست‌بوم در دوران معاصر. بنابراین، نگاه نظرورزانه موقعیت‌محور، تجربه‌مدار، توجه خاص به مسائل بومی، پذیرش کثرت و تنوع و نیز تأکید بر ملاحظات اسلامی و ایرانی، وجوه اصلی تفاوت فرایند طراحی و تدوین این‌گونه الگوهای نظری بومی با رویکرد اسلامی و ایرانی با روند نظریه‌پردازی آکادمیک در خصوص توسعه‌ی روستایی است.
واژه‌های کلیدی: کلمات کلیدی: توسعه‌ی روستایی، الگوهای نظری بومی، روش‌شناسی تدوین، رویکرد اسلامی و ایرانی، جامعه‌ی معاصر ایران
موضوع مقاله:
مدلها، تکنیک ها و روش های برنامه ریزی
دریافت: 1398/10/15 | پذیرش: 1398/10/15 | انتشار: 1398/10/15
دریافت: 1398/10/15 | پذیرش: 1398/10/15 | انتشار: 1398/10/15
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |