دوره 24، شماره 1 - ( 1399 )                   جلد 24 شماره 1 صفحات 127-109 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


1- استادیار دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه بیرجند ، jahanishakibb@Birjand.ac.ir
2- استادیار گروه محیط زیست دانشگاه زابل
3- استادیاردانشکده منابع طبیعی و محیط زیست
چکیده:   (4410 مشاهده)
در شرایط ایران، فرصت زمانی برای اصلاح جهت‌گیری‌های مدیریتی در حوزه‌ی محیط زیست محدود است و از طرفی، حتی دستگاه‌های ذی‌ربط اولویت‌های خود را به‌تفکیک نمی‌دانند و یا از ارتباط اولویت‌ها با سایر دستگاه‌ها و در سطح کلان طرح توسعه‌ی استان آگاه نیستند. در چنین شرایطی، معرفی پیشران‌های ‏مهم در حوزه‌ی محیط زیست اولین و اساسی‌ترین گام برای هدایت ‌بخشیدن به سناریوهای مدیریتی صحیح در آینده است. بدیهی است که باتوجه به جنبه‌های مختلف ‏محیط زیست، پیشران‌های بسیار متنوعی نیز مطرح است که بررسی همه‌ی آن‌ها ممکن نیست. بنابراین، در این مطالعه، به غربالگری پیشران‌ها براساس میزان تأثیرگذاری ‏و تأثیرپذیری از سایر پیشران‌ها، به­عنوان پیشران‌های مؤثر، کلیدی و درعین‌حال مستقل از سایر پیشران‌ها در حوزه‌ی مدیریت محیط زیست در استان ‏خراسان جنوبی توجه شد. روش به‌کار‌رفته در این پژوهش، غربالگری پیشران­ها و تحلیل ساختاری ‏MicMac است که برای انجام آن، از نظرات متخصصین دانشگاهی و ‏دستگاه‌های اجرایی مرتبط استفاده شد. براساس نتایج، مهم‌ترین پیشران‌ها در اثرات مستقیم و غیرمستقیم و اثرات احتمالی که باتوجه به ‏آن‌ها تحولات آینده کنترل می‌شود، پنج مورد بودند. این پیشران­ها به­ترتیب اهمیت عبارت‌اند از: ایجاد ضمانت اجرایی قوانین مربوطه، همکاری‌های بین‌دستگاهی، گردش آزاد ‏اطلاعات، تغییر نگرش تصمیم‌گیران و جایگیری درست سازمان محیط زیست در تصمیم­گیری‌ها. جمع اثرات مستقیم و غیرمستقیم و محتمل پیشران‌ها به­ترتیب 3007، 2805، 2135، 1938 و 1572 برآورد شد. نرخ پرشدگی ماتریس اثرات 86/23 درصد است که شامل 153 عدد 1 (اثرات ضعیف)، 113 عدد 2 (اثرات متوسط)، 89 عدد 3 (اثرات قوی) و 8 حرف P (اثرات احتمالی) می‌شود. همچنین 9 پیشران با وابستگی زیاد و تأثیرگذاری ‏کم (پیشران­های پاسخ و یا خروجی) شناسایی و معرفی شدند که پایش وضعیت آن‌ها به­عنوان معیاری برای سنجش میزان موفقیت مدیریت پیشنهاد داده می‌شود. ‏نتایج این مطالعه ممکن است مورد توجه مدیران و تصمیم‌گیران برای اولویت‌بندی اهداف، سیاست‌ها و فعالیت‌ها قرار گیرد.
متن کامل [PDF 434 kb]   (1275 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: مدلها، تکنیک ها و روش های برنامه ریزی
دریافت: 1398/6/22 | پذیرش: 1398/10/28 | انتشار: 1399/1/10

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.