تحلیلی بر رابطه آگاهی از حقوق شهری بر شهروندی فعال (مطالعه موردی: مناطق 1 و 5 شهرداری مشهد)

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان
1 دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه حکیم سبزواری
2 دانشجوی کارشناسی ارشد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه حکیم سبزواری
3 استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه حکیم سبزواری
چکیده
پژوهش حاضر با هدف تحلیل نقش آگاهی از حقوق شهری بر شهروندی فعال بین ساکنان دو منطقه 1 و 5 شهرداری مشهد انجام شده است. این تحقیق از نظر ماهیت جز تحقیقات همبستگی محسوب می‌شود. داده‌های مورد نیاز از دو روش اسنادی و پیمایشی گردآوری شده است. واحد پژوهش در این تحقیق فرد و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 برآورد گردیده است. داده‌های گردآوری شده از طریق پرسش‌نامه با استفاده از آزمون‌های آمار توصیفی و استنباطی از جمله آزمون همبستگی، مقایسه میانگین‌ها و کای اسکوار و با به‌ کارگیری نرم‌افزار اس‌پی‌اس‌اس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که سطح آگاهی ساکنان منطقه 1 شهرداری از حقوق شهری با میانگین 124/3 در حد متوسط و در منطقه 5 با میانگین 517/2 پایین‌تر از حد متوسط بوده و تفاوت میانگین در دو منطقه در حد معنی‌دار است. از دیگر نتایج تحقیق وجود یک رابطه معنی‌دار مثبت بین میزان آگاهی از حقوق شهری و مشارکت فعال آن‌ها با نهادهای مدیریت شهری است. به این معنی که هر چه میزان آگاهی ساکنان از حقوق شهری بیشتر بوده است، مشارکت فعال‌تری با مدیریت شهری داشته‌اند، همچنین نتایج تحقیق بیانگر وجود رابطه مثبت معنی‌دار بین میزان آگاهی ساکنان از حقوق شهری و متغیرهای جنسیت، میزان درآمد و سطح تحصیلات و عدم وجود رابطه معنی‌دار بین دو متغیر سن و مدت اقامت ساکنان با متغیر وابسته است.


کلیدواژه‌ها

موضوعات


آذرداد، لادن (1389) "جایگاه شهروندی در مراجع شبه قضایی"، تهران: انتشارات جاودانه.
آشوری، داریوش(1366)" دانش نامه سیاسی"، نشر مروارید، تهران.
امیری، سروش(1395)" ریشه های ملی و بین المللی چالش های حقوق شهروندی در ایران"، فصلنامه سیاست، دانشگاه تربیت مدرس، شماره 10، صص 97-75.
پورعزت ، علی اصغر، قلی پور، آرین، باغستانی برزکی ، حوریه (1389)"رابطه ی آگاهی شهروندان از حقوق شهروندی با پاسخ گویی و شفافیت سازمان ها"، مجله رفاه اجتماعی، پاییز 1389، شماره 38، صص 40-5.
جلالی فراهانی احمد ، (1386) "کلیات حقوق شهروندی" ، روزنامه ایران، دوشنبه 18 تیر.
حسینی،سید علی، (1389) "مبانی فنی و اجرایی حقوق شهری و منطقه ای در ایران"، چاپ چهارم ،انتشارات زیتون،تهران.
حکمت نیا،حسن،موسوی،میر نجف،(1387) "تحلیل تاریخی از مشارکت شهروندان در اداره ی امور شهرهای ایران"،فصلنامه ی تحقیقات جغرافیایی، شماره80،صص 136-121.
دستمالچیان،احمد، (1390) "کلیاتی راجع به حقوق شهروندی"، اداره صیانت از حقوق شهروندی، وزارت کشور، بهار.
رمضان مقدم واجاری،یاسمن ، جانی پور، مجتبی( 1396) " رابطه عوامل اجتماعی و آگاهی از قوانین با آگاهی از حقوق شهروندی در بین شهروندان شهر رشت"، مجله مطالعات جامعه شناسی، سال نهم، شماره 34، صص 49-33.
روشن،محمد،بیراوند،رضا،یار احمدی،حسین(1393) "حقوق شهروندی ،پیشینه و جایگاه آن در مناسبات پلیس"،نشریه بصیرت و تربیت اسلامی ،دفتر مطالعات و تحقیقات علوم اسلامی سازمان عقیدتی سیاسی ناجا،شماره30،صص111-138.
زارع ، ذکریا، ملک پور، فاطمه(1395) "بررسی عوامل اجتماعی موثر بر آگاهی از حقوق شهروندی در بین شهروندان شهر سنندج"، فصلنامه پژوهشهای اطلاعاتی و جنایی، سال پانزدهم، شماره چهارم ، صص 49-33.
شیانی، ملیحه، داودوند، طاهره (1389) " تحلیلی بر میزان آگاهی از حقوق شهروندی در میان دانشجویان برنامه ریزی"، مجله رفاه و توسعه اجتماعی، شماره 5، صص 60-35.
غفاری نسب، اسفندیار(1391) "نقش شهروندی فعال در بهبود کیفیت زندگی شهری"، نشریه مطالعات جامعه شناختی شهری ،مطالعات شهری، شماره 2 ،صص139-162.
فالکس،کیث (1381) "شهروندی" ، ترجمه محمد علی دلفروز ، نشر کویر،تهران.
کاستللو، وینسنت فرانسیس (1368) " شهرنشینی در خاورمیانه"، ترجمه پرویز پیران و عبدالعلی ضیایی، نشر نی، چاپ اول، تهران.
هاشمی، سید محمد، همتی، مجتبی و اسماعیل زاده، حسن(1388) حقوق شهروندی و توسعه شهری مشارکتی، تحقیقات حقوقی پاییز و
زمستان 1388 ، شماره 50.
Atory, M.(2012)”Active citizenship,the Right to participate”, european commission.
Darmanin, M.(2011)” Active Citizenship For a better European Society”, European economic and social committee.
Chiu, S.F., Tsai,M.(2006) “Relationships among burnout, job involvement and organizational citizenship behavior”, journal of psychology,6,517-530.
Hoskins, B., Jesinghaus, J., Mascherini, M., Munda, G., Nardo, M., Saisana, M., Van Nijlen, D., Vidoni D., Villalba, E.(2006)” Measuring Active Citizenship in Europe”,Institute for the Protection and Security of the Citizen , European commission.
Jansoki,T.(1998)”Citizenship and civil society,aframeworke of Right and obligations in liberal,traditional and social democratic regimes”,firest published, university of Kentucky.
Kallio, K. P., Mills, S., Skelton, T.(2016)”Politics, Citizenship and Rights”, Geographies of Children and Young People, Springer.
1) Lister, R. (1998) ‘Citizen in Action: Citizenship and Community Development in Northern Ireland Context’, Community Development Journal 33.3: 26–35.
Lunn Brownlee, J., Scholes, L., Walker, S., Eva Johansson,E.(2016) “Critical values education in the early years: Alignment of teachers’personal epistemologies and practices for active citizenship”, Teaching and Teacher Education 59 (2016) 261e273.
Marshall, T. H. (1992)”Citizenship and social class” In T. H. Marshall, & T. Bottomore (Eds.), Citizenship and Social Class (pp. 3–51) ,London: Pluto Press.
Mascherini, M., R., Manca, A.R. ,Hoskins, B. (2009)”The characterization of Active Citizenship in Europe”,GRC Scientific and Technical Reports , European Commission , Research Centre Institute for the Protection and Security of the Sitizen.
Packham, C. (2008) Active Citizenship and Community Learning, Learning matters Ltd, www.Learningmatters.co.uk.
Paloma,V., Garcıa-Ramırez,M., de la Mata,M., Association AMAL-Andaluza1(2010) Acculturative integration, self and citizenship construction:The experience of Amal-Andaluza, a grassroots organization of Moroccan women in Andalusia”, International Journal of Intercultural Relations 34 (2010) 101–113.
Piper, L.,Von Lieres,B.(2008)”Inviting Failure: Citizen Participation and Local Governance in South Africa”, Citizenship DRC Special Issue Vol 1,No 1.
Prasad, Pandey Ganesh.(2015) “Dose Citizen Participation local government decision – making contrinbute to strengthening local planning and account ability systems? An empirical assessment of stakeholders perception in in NEPAL”, International Public Management Review, Vol 16.
Tilly, C. (1997)”Aprimerr on citizenship”, Theory and society, 26(34),599-602.
Villa,D.(2001)”Socratic Citizenship”, Princeton University Press.