تحلیل نقش کریدورهای ارتباطی بر ساختار فضایی جمعیت و فعالیت در استان خراسان رضوی

نویسندگان
1 دانشیار برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای، دانشکده‌ی هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
2 کارشناس ارشد برنامه‌ریزی منطقه‌ای، دانشکده‌ی هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
3 دانشیار برنامه‌ریزی شهری، دانشکده‌ی هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
امروزه کرویدورهای ارتباطی یکی از اجزای مهم اقتصاد ملی محسوب شده و ازطرف دیگر، به­دلیل نقش آن در تمرکز و توزیع جمعیت و فعالیت، نقش غیرقابل انکاری در شکل­گیری ساختار فضایی مناطق برعهده دارند؛ از این­رو، هدف این پژوهش، تحلیل نقش کریدورهای ارتباطی بر ساختار فضایی جمعیت و فعالیت (در اینجا صنعت و معدن) در استان خراسان رضوی است. روش تحقیق کمّی بوده و رویکرد آن توصیفی- تحلیلی است. به­منظور جمع­آوری داده­ها از شیوه­ی اسنادی و برای تحلیل داده­ها، از روش­های موران و رگرسیون وزنی جغرافیایی با استفاده از نرم­افزار GeoDa و ArcGIS استفاده شده است. نتایج یافته­ها نشان می­دهد که بین تراکم شبکه­ی ارتباطی و ساختار فضایی جمعیت و فعالیت در استان رابطه­ی مستقیم و مثبتی وجود دارد. علاوه­بر این، یافته­ها نشان می­دهد که استان خراسان رضوی باوجود ظرفیت­های مختلف در فرایند توسعه­ی خود، از الگوی فضایی قطبی پیروی کرده و تمرکز شدید فعالیتی و جمعیتی در مرکز استان آشکارا به چشم می­خورد؛ بنابراین، ایجاد و تقویت کانون­های توسعه در محورهای اصلی ارتباطی می­تواند از شدت تمرکز آن کاسته و به تقویت تعادل فضایی آن کمک کند.

کلیدواژه‌ها