شناسایی پهنه‌های آسیب‌پذیر ناشی از تغییرات اکوسیستمی در سازمان فضایی مورد پژوهی: منطقه کرانه شرقی دریاچه ارومیه

نویسندگان
1 دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه‌ریزی آمایش سرزمین، دانشگاه تربیت مدرس
2 دانشیار گروه شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس
3 استادیار گروه ژئومورفولوژی، دانشگاه تربیت مدرس
چکیده
امروزه تغییرات زیست محیطی به­عنوان تهدیدی جدی از سطح جهانی تا سطوح محلی جوامع انسانی را تحت تأثیر قرار داده است. در این میان، آسیب­پذیری جوامع محلی و انعطاف­پذیری آن در مقابل بحران به­وجود آمده، به اصلی پایدار در میان سیستم­های اکولوژیکی و اجتماعی تبدیل شده است. در سال­های گذشته، تغییرات ایجادشده در اکوسیستم دریاچه­ی ارومیه موجبات مرگ زیستی آن و عدم تعادل اکولوژیک دریاچه را در پی داشته است. هدف این مقاله، شناسایی پهنه­های آسیب­پذیر (در قالب نظام تقسیمات سیاسی) در سازمان فضایی منطقه­ی کرانه­ی شرقی دریاچه­ی ارومیه ناشی از تغییرات اکوسیستمی ایجادشده در سال­های گذشته است. برای شناسایی و ارزیابی میزان آسیب­پذیری از شاخص­های آسیب­پذیری اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی استفاده شده است. برای مشخص کردن پهنه­های موجود در نظام سکونت­گاهی و فضایی کردن آن از نرم­افزار Arc GIS و تلفیق روش­های تصمیم­گیری چندشاخصه (تاپسیس) استفاده شد. نتایج به­دست­آمده، نشان داد بیشترین میزان آسیب­پذیری در سه شهرستان آذرشهر، عجب­شیر و بناب است. همچنین سکونت­گاه­های روستایی با کمترین فاصله از دریاچه با تهدید جدی ناشی از عواقب خشک­شدن دریاچه روبه­رو هستند.

کلیدواژه‌ها