تحلیل سطح توسعه‌یافتگی شهرستان‌های استان البرز

توسعه­یافتگی از مباحثی است که در سال­های گذشته میان جغرافی­دانان و برنامه‌ریزان اهمیت ویژه‌ای یافته است. از آنجا که خدمات عمومی ساختاردهنده­ی‌ شکل و ماهیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، کالبدی و فضایی مناطق است، نابرابری در نحوه‌­ی پراکنش و توزیع آن‌ها تأثیر جبران‌ناپذیری بر ساختار و ماهیت مناطق گذاشته و سبب پیدایش انواع سطوح توسعه شده و برای برخی مناطق، منافعی را به­وجود می‌آورد. این پژوهش باهدف تحلیل سطح توسعه­یافتگی شهرستان‌های استان البرز انجام شده است. بر این اساس، روش انجام پژوهش مقایسه­ای ـ تحلیلی، نوع آن کاربردی، و جمع‌آوری داده­ها به­شیوه­ی اسنادی و کتابخانه‌ای است. در این راستا پس از تعیین شاخص­ها (43 شاخص) در قالب چهار بعد با بهره‌گیری از سه مدل TOPSIS ، SAW ، WASPAS و روش ادغام نتایج با روش میانگین رتبه­ها، شهرستان‌های استان البرز ازنظر برخورداری از خدمات، سطح­بندی شده و اولویت برنامه‌ریزی‌ها برای هر شهرستان باتوجه به پراکنش خدمات عمومی مشخص شدند. یافته­های پژوهش نشان می‌دهد که شهرستان‌های کرج، ساوجبلاغ و نظرآباد ازنظر پراکنش خدمات عمومی در پایین­ترین سطح توسعه­یافتگی (چهارم) و شهرستان‌های اشتهارد و طالقان با رتبه­ی 2 و 1 در بالاترین سطح توسعه­یافتگی (اول) جای گرفته‌اند. نتایج ضریب هم­بستگی پیرسون [nyh1] نیز بیانگر آن است که بین جمعیت به­عنوان مهم­ترین عامل در خدمات­رسانی و پراکنش خدمات رابطه­ی منطقی­ای نیست؛ بنابراین نظام توزیع خدمات در استان البرز نیازمند برقراری ارتباط منطقی و هماهنگ بین توزیع جمعیت و پراکنش خدمات است.