کارایی مطالعات سنجش از دور در مدل‌سازی مخازن هیدروکربوری گستره جنوب باختری ایران: مطالعه موردی از سازند آسماری

نویسندگان
1 ، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
2 دانشگاه شهید بهشتی، تهران
3 استادیار گروه جغرافیا و سنجش از دور، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
4 پژوهشگاه صنعت نفت، تهران، ایران
چکیده
بسیاری از ذخایر هیدروکربوری شناخته شده ایران در نفتگیرهای تاقدیسی سازند آسماری متمرکز شده‌اند. تأثیر شکستگیها در آنیزوتروپی و ناهمگنی مخازن کربناته آسماری موجب شده تا این عناصر ساختاری در فرایند شبیه‌سازی جریان سیالات هیدروکربوری از اهمیت زیادی برخوردار شوند. مدل‌سازی شبکه شکستگیها در مخازن آسماری، نیازمند پارامترهای زیادی است که اغلب آنها را نمی‌توان از روی داده‌های چاهها به دست آورد. از این رو، اطلاعات حاصل از مطالعات سنجش از دور رُخنمونهای آسماری می‌تواند به عنوان مبنایی برای تعیین این پارامترها قرار گیرد.
تصاویر ماهواره‌ای یکی از مهمترین تکنیکهای زمین‌شناسی برای شناسایی و استخراج سیستمهای شکستگی محسوب می‌شوند. به منظور مطالعات سنجش از دور سیستمهای گسلش / شکستگی در برونزدهای سازند آسماری، ناحیه تاقدیس کوه آسماری در حاشیه کمربند چین- راندگی زاگرس مورد توجه قرار گرفت. در این پژوهش، از تصاویر ماهواره‌ای‏ ETM+ لندست، تصاویر ASTER (با توان تفکیک طیفی بالا) و تصاویرIRS-PAN (با توان تفکیک مکانی بالا) و مدل رقومی ارتفاع (با مقیاس 25000 :‌1 ) ناحیه تاقدیس کوه آسماری استفاده شده ‌‌است. تصحیح هندسی، پردازش داده‌های رقومی، و بارِزسازی آثار شکستگی در تصاویر ماهواره‌ای با استفاده از نرم‌افزار ER 4/6 Mappeانجام گردید. علاوه بر این، به منظور بهبود فرایند مطالعه شکستگیها، ضمن همپوشانی DEM با نقشه زمین‌شناسی و تصاویر ماهواره‌ای، انواع مدلهای سه بُعدی ایجاد شد. در این مطالعات، برداشتهای متعددی بر روی آثار شکستگی صورت گرفت که نتایج آن در قالب انواع تصاویر، نقشه‌ها، مدلهای سه‌بُعدی، و نمودارهای آماری ارائه گردیده ‌‌است. مطالعات آماری و آنالیزهای ساختاری در تاقدیس کوه آسماری، نشانگر سیستمهای گسلش / شکستگی متعددی است که توسط سازوکارهای مختلف و بعضاً در زمانهای متفاوت تشکیل شده‌اند. نتایج این مطالعات می‌تواند به‌عنوان مبنایی برای مدل‌سازی الگوی شکستگی، و پیش‌بینی جریان سیالات هیدروکربوری در مخازن آسماری قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها