1- استادیار جغرافیای سیاسی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران ، a.karami@scu.ac.ir
2- استادیار، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، گروه جغرافیا و گردشگری، دانشگاه کاشان
چکیده: (25 مشاهده)
اهمیت و نقش فضاهای سایه در حیات و توسعه شهرهای مناطق گرم بسیار زیاد است. تأثیرات فیزیکی و محیطزیستی این نوع فضاها در نظام شهری و ارتباط آن با حیات اکولوژیکی، اجتماعی و اقتصادی جوامع شهری انکارناپذیر است. بر همین اساس این مطالعه به دنبال بررسی تأثیر فضاهای سایه بر کیفیت زندگی شهروندان در کلانشهر اهواز در سال 1403 است. نوع پژوهش به لحاظ هدف کاریردی و از نظر شیوه انجام توصیفی ـ تحلیلی است که از روش کتابخانه ای و میدانی برای جمعآوری دادهها و تحلیل تأثیر فضاهای سایه بر کیفیت زندگی شهروندان در کلانشهر اهواز استفاده شده است. در همین راستا چهار شاخص آسایش شهری، مقایسه گری منفی، نقش مدیریت شهری و مسئولیت پذیری شهروندان که از مبانی نظری و پیشینه تحقیق استخراج شده مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جامعه آماری مورد مطالعه پژوهش شامل شهروندان شهر اهواز است. حجم نمونه برای استفاده از فرمول کوکران و سطح اطمینان 95 درصد 384 نفر محاسبه گردید. یافته های پژوهش نشان داد که بعد آسایش شهری فضاهای سایه با کسب میانگین بالاتر از متوسط نقش قابل توجهی بر کیفیت زندگی شهروندان دارد. همچنین داده های حاصل از خروجی آزمون T تک نمونهای پژوهش نشان میدهد که نقش شهروندان اهوازی در توسعه فضاهای سایه و سبز و میزان مسئولیتپذیری آنها در توسعه فضاهای سبز و سایه با میانگینهای (41/2) و (07/2) بسیار ضعیف است. همچنین خروجی تحلیل مدل عاملی مرتبه دوم نشان داد که از نظر شهروندان در میان ابعاد چهارگانه تأثیر فضاهای سایه بر کیفیت زندگی شهروندان در کلانشهر اهواز، عامل آسایش شهری بیش از همه بر کیفیت زندگی شهروندان اهواز اثرگذار بوده و بیشتر نماگرها تحت تأثیر این بعُد از تحقیق قرار دارند. بنابراین نتایج پژوهش نشان میدهد عدم وجود فضاهای سایه مناسب در سطح شهر اهوار ناشی از عملکرد ضعیف مجموعه مدیریت شهری است که بر انگیزه شهروندان به مهاجرت و همچنین عدم احساس تعلق و دلبستگی به شهر اهواز تأثیر گذاشته است. بر همین اساس مسئولین شهری میبایست راهبردهای مشخصی را جهت افزایش فضاهای سایه در سطح شهر با مشارکت شهروندان تدوین کنند.
واژههای کلیدی: شهر،
اهواز،
سایه،
کیفیت،
زندگی
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
برنامه ریزی شهری دریافت: 1404/1/20 | پذیرش: 1404/3/14 | انتشار: 1403/10/1