Tavakoli Nia J, Zarghami S. Economic globalization and its impacts on economic and spatial structure of metropolitans: the Comparative Study of the Tehran and Istanbul. MJSP 2016; 20 (3) :211-239
URL:
http://hsmsp.modares.ac.ir/article-21-7551-fa.html
1- دانشیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی
2- کارشناس ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه شهید بهشتی
چکیده: (6628 مشاهده)
فرآیند جهانی شدن با یکپارچه ساختن بسیاری از اقتصادهای ملی سبب به وجود آمدن اقتصادی جهانی و شبکهای از شهرهای جهانی شده است. کلانشهرها برای بقاء در چنین فضای رقابتی نیازمند ارتقای رقابتپذیری و توسعه زیرساختها، ظرفیتها و توانمندیهای متناسب میباشند. لذا سنجش جایگاه کلانشهرها و تعیین نقش آنها در اقتصاد جهانی میتواند در برنامهریزی برای بهبود جایگاه آنها در جهانی رقابت گرا موثر واقع شود. بدین منظور این پژوهش به مقایسه عملکرد دو کلانشهر تهران و استانبول در فرآیند جهانی شدن و همچنین تآثیرات این فرآیند بر ساختار فضایی آنها پرداخته است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی و تحلیل دادهها بر مبنای تحلیل ثانویه میباشد. نتایج پژوهش گویای آن است که در بررسی عملکرد اقتصادی، بیشترین اختلاف میان شاخص میزان فعالیت شرکتها با سرمایه خارجی و کمترین آن مربوط به ضریب نفوذ اینترنت میباشد. بررسی ساختار فضایی در دو شاخص چند هستهای شدن مناطق داخلی کلانشهر و جذب سرمایه در ابرپروژههای شهری گویای تغییرات در ساختار فضایی کلانشهر تهران است. اما ساختار فضایی کلانشهر استانبول در تمامی شاخصهای مورد بررسی دگرسانیهایی را تجربه نموده است. در نهایت میتوان گفت که در تمامی شاخصهای نمایانگر نقش کلانشهر در اقتصادی جهانی، عملکرد استانبول از تهران مناسبتر بوده و در کلانشهر تهران تغییرات به صورت محدود رخ داده است. این در حالی است که کلانشهر استانبول بر مبنای بایستگیهای اقتصاد جهانی به صورت اجتناب ناپذیر، بازساخت فضایی و اقتصادی را تجربه میکند.
دریافت: 1394/8/30 | پذیرش: 1395/2/6 | انتشار: 1395/9/1