حدوث وقایع فرین اقلیمی از جمله توفان‌های حاره‌ای سالانه مخاطرات جبران‌ناپذیری را در مناطق تحت سیطره خود بر جای می‌گذارد. شناخت این وقایع و علم به زمان رخداد آن‌ها می‌تواند در مدیریت حوادث غیرمترقبه ناشی از آن‌ها راه‌گشا باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر بازساخت زمانی - مکانی توفان‌های حاره‌‌ای مؤثر بر سواحل جنوبی ایران است. داده‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل داده‌های بازتحلیل‌شده مرکز ملی پیش‌بینی محیطی آمریکا با تفکیک مکانی 2 در ۲ درجه در سال‌های 1871- 2012 و همچنین داده‌های مربوط به پایگاه ECMWF با قدرت تفکیک مکانی یک درجه است؛ نتایج نشان داد از نظر فراوانی زمانی در طی سال‌های 1871- 2015 در مجموع 30 توفان حاره‌ای سواحل جنوبی ایران را به‌ صورت مستقیم و یا غیرمستقیم تحت تأثیر قرار داده است. بیشترین فراوانی ماهانه مربوط به ماه ژوئن با 21 رخداد و پس از آن ماه ژوئیه با هفت مورد است. از نظر فراوانی مکانی تمامی توفان‌های شناسایی شده دریای عرب و عرض‌های تقریبی 15 درجه شمالی را جهت تکوین و در نهایت توسعه خود برگزیده‌اند و بیشترین تعداد رخداد توفان که در ماه ژوئن اتفاق افتاده است ازنظر حرکت و جابه‌جایی مسیر جنوب شرق– شمال غرب را انتخاب کرده‌اند.

واژه‌های کلیدی: توفان‌های حاره‌ای، فراوانی زمانی– مکانی، شاخص‌های ناپایداری، سواحل جنوبی ایران، دریای عرب

متن کامل [PDF 1290 kb]   (2928 دریافت)