حوضه‌های کوچک جنگلی که عمدتاً سرشاخه‌های بیشتر رودخانه‌ها، در حوضه‌آبریز دریای مازندران هستند، فاقد داده‌های ثبت‌شده طولانی-مدت می‌باشند لذا مدل‌های ساختار فیزیکی، ابزاری مناسب جهت مطالعه آنها محسوب می‌شوند. در این تحقیق، با استفاده از مدل بارش-رواناب BROOK90 شبیه‌سازی مؤلفه‌های بیلان آب و بررسی تأثیر شرایط هیدروژئولوژی و مورفولوژی بر روی آن در حوضه معرف کسیلیان انجام شد. یک دوره 20 ساله از داده‌های هیدروکلیماتولوژی برای اجرای مدل آماده گردید. واسنجی مدل با داده‌های مربوط به دوره آماری (۱۹۹3-۱۹۹2) و اعتبارسنجی آن با داده‌های سال‌های 2004 تا 2006 انجام شد. نتایج حاصل از تجزیه‌وتحلیل حساسیت پارامترهای مدل، موید آن است که خصوصیات زمین‌شناسی، هیدروژئولوژی و کاربری اراضی نقش مهمی در مؤلفه‌های بیلان آب این حوضه دارند. نتایج مدل نشان می‌دهد که حدود ۷۶ درصد بارش تبدیل به تبخیر و تعرق و مقدار ۲۴ درصد آن تبدیل به رواناب شده است. از مؤلفه‌های رواناب، جریان پایه 44.67% از کل رواناب و جریان سطحی و جریان میان‌بر به ترتیب 38.32% و 16.99% بقیه آن را تشکیل داده‌اند. افزایش پوشش جنگلی سبب کاهش در میزان کل تبخیر و کاهش درمجموع مؤلفه‌های رواناب شده لذا نقش مهمی در کاهش پتانسیل سیل‌خیزی و افزایش میزان ذخایر آب زیرزمینی حوضه معرف کسیلیان خواهد داشت.

واژه‌های کلیدی: پتانسیل سیل خیزی، دریای مازندران، کاربری اراضی، مدل BROOK90، مدل بارش–رواناب

متن کامل [PDF 1343 kb]   (1744 دریافت)