برنامه‌ریزی و آمایش فضا

  • سردبیر: عبدالرضا رکن‌الدین افتخاری
  • تناوب نشر: فصلنامه
  • مدل انتشار: دسترسی باز

1605-9689 :pISSN

2476-6860 :eISSN

نشريه برنامه‌ریزی و آمایش فضا يکی از نشريات انتشارات دانشگاه تربیت مدرس است که تحت مسئوليت علمی سردبير و هيات تحريريه منتشر می شود.
​برنامه­ریزی فضائی بمنظور دستیابی به فضای زیست بهینه و توسعۀ متوازن و پایدار آن و نیز استقرار منطقی و سیستماتیک گروه­های انسانی، فعالیت­ها و نهادهای فیزیکی و کالبدی در فضا، بعد چهارم و متعیّن فرآیند برنامه ریزی­های توسعه اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی یک کشور را تشکیل می دهد که در وظیفه علم جغرافیا و جغرافیدانان است.
تخصّصی شدن مجلّه علوم انسانی – برنامه ریزی و آمایش فضا و تمرکز محتوائی و موضوعی آن بر بعد کاربردی علوم جغرافیائی گامی است در این راستا، تا بتواند در کنار سایر مجلات تخصّصی جغرافیا که علم و معرفت بنیادی و کاربردی علوم جغرافیائی را توأمان در کشور منتشر می کنند، بطور خاص به انتشار تولیدات علمی جغرافیا در بعد کاربردی آن بپردازد.
 از اینرو قلمرو موضوعی این مجلّه را انتشار آن دسته از مقالات علمی و پژوهشی در علوم جغرافیائی تشکیل می دهد که بر موضوعات برنامه ریزی­های فضائی – مکانی با هدف دستیابی به آمایش یا ساخت بهینۀ فضای جغرافیائی به عنوان زیستگاه انسان­ها، در قلمرو­های محلی، ناحیه­ای، منطقه­ای، ملّّی، فراملّّی ، بین المللی و جهانی تمرکز و تأکید می­نمایند.
 نظیر: مدل­ها، تکنیک­ها و روش­های برنامه­ریزی فضائی؛ برنامه­ریزی منطقه­ای، برنامه­ریزی­های شهری، روستائی و عشایری؛ مدل­ها و روش­های آمایش فضا و مکان؛ ساماندهی سیاسی فضا، آمایش دفاعی – امنیتی، برنامه ریزی­ های فضائی فرهنگی و گردشگری، برنامه ریزی مخاطرات محیطی و نظایر آن.
 


 
بیانیه بهترین گردش کار و جلوگیری از تخلفات نشر
مجموعه قوانین کوپ برای سردبیران مجلات، در جهت ایجاد مجموعه‌­ای از حداقل استانداردها طراحی شده است که انتظار می‌­رود تمام اعضای کوپ از آن تبعیت کنند. بهترین دستورالعمل‌ها طرفدار زیادی دارند و در پاسخ به درخواست راهنمایی از سوی سردبیران در مورد طیف وسیع و روزافزون مسائل اخلاقی پیچیده طرح شده­ بودند. اگرچه کوپ انتظار دارد تمامی اعضا از مجموعه قوانین مربوط به سردبیران مجلات تبعیت کنند (و به شکایت­‌های مرتبط با اعضایی که از آن پیروی نکرده‌­اند می‌­پردازد)، متوجه شدیم ممکن است سردبیران قادر به انجام تمام توصیه‌­های بهترین عملکردها (که از همین رو داوطلبانه هستند) نباشند، اما امیدواریم پیشنهادات ما منجر به تشخیص آن دسته از خط مشی مجلات و عملکردهایی شود که نیاز به بازبینی و به بحث گذاشته شدن دارند.
در این نسخه ترکیبی از اسناد، مجموعه قوانین اجباری برای استانداردهای سردبیران مجلات، به‌صورت متون منظم با ماده­‌های شماره‌گذاری‌شده نوشته شده‌­اند.

۱ وظایف و مسئولیت­‌های کلی سردبیر
۱-۱ سردبیر باید در قبال هرگونه مطلبی که در نشریه او به چاپ می­‌رسد پاسخگو باشد.
به این معنی که سردبیر باید
۱-۲ برای مرتفع‌کردن نیاز خوانندگان و نویسندگان بکوشد؛
۱-۳ برای بهبود مداوم نشریه خود تلاش کند؛
۱-۴ رویکردهایی برای اطمینان حاصل کردن از کیفیت مطالبی که به چاپ می­‌رساند داشته باشد؛
۱-۵ مدافع آزادی بیان باشد؛
۱-۶ حافظ درستی و تمامیت سوابق آکادمیک باشد؛
۱-۷ به واسطه سازگاری استانداردهای عقلانی و اخلاقی، نیازهای شغلی را برآورده کند؛
۱-۸ همواره مشتاق چاپ اصلاحاتٰ، شفاف‌سازی‌­ها، پوزش و عذرخواهی­‌ها به هنگام نیاز باشد.
بهترین عملکرد برای سردبیران می‌­تواند شامل این موارد باشد:
  • فعالانه در جستجوی دیدگاه‌­های نویسندگان، خوانندگان، ویراستاران و اعضای هیات سردبیری در مورد شیوه‌­های بهبود رویکردهای نشریه خود باشد؛
  • تشویق‌کردن و آگاه‌بودن از تحقیق در رابطه با بازبینی و چاپ و دوباره ارزیابی‌کردن رویکردهای نشریه خود در پرتو یافته­‌های جدید؛
  • تلاش برای ترغیب ناشران در تهیه منابع مناسب و راهنمایی از جانب کارشناسان (به عنوان مثال طراحان و حقوق‌دانان)؛
  • حمایت از ابتکارات طراحی‌شده برای کاهش مشکلات موجود در پژوهش و انتشار؛
  • حمایت از ابتکاراتی که در جهت آموزش اخلاق انتشار به محققان ایجاد شده­‌اند؛
  • ارزیابی تاثیرات خط مشی نشریه بر رفتار نویسنده و مرورگران و سیاست­‌های تجدید نظر در مواقع لزوم که برای تقویت مسئولیت‌پذیری و کاهش مشکلات رفتاری لازم است؛
  • اطمینان حاصل کردن از این که هرگونه مطلب منتشرشده از جانب نشریه، پیام انتشار مقاله را منعکس کرده و آن را در متن آورده باشد.
 
۲ ارتباط با خوانندگان
۲-۱ خوانندگان باید در مورد تامین‌کنندگان مالی یا اجرای پژوهش آگاه باشند و بدانند آیا تامین‌کنندگان مالی نقشی در تحقیق و چاپ آن داشته‌­اند یا خیر و اگر پاسخ مثبت است چه نقشی داشته­‌اند.
بهترین عملکرد برای سردبیران شامل این موارد خواهد بود:
  • کسب اطمینان از این که گزارش­‌های چاپ‌شده و بازبینی تحقیق، توسط مرورگرهای واجد صلاحیت صورت گرفته باشد (از جمله مرور آماری در جایی‌که لازم باشد)؛
  • کسب اطمینان از اینکه بخش‌­های مرورنشده نشریه کاملا مشخص هستند؛
  • اتخاذ رویکردهایی که صحت، جامعیت و وضوح گزارش‌­های تحقیقی را تقویت کند، از جمله ویرایش فنی و استفاده از رهنمودها و چک‌لیست‌­های مناسب؛ 
  • توجه به بهبود خط مشی شفافیت برای تقویت حداکثر شفافیت در مورد منشاء مقالات غیرتحقیقی؛
  • اتخاذ سیستم‌­هایی از تالیف یا مشارکت که عملکردهای خوب را ارتقا داده (به عنوان مثال، به‌طوری که فهرست‌سازی به‌طور دقیق نشان دهد چه کسی کار را به انجام رسانده است) و مشکلات (مانند نویسندگان روح و مهمان) را کاهش دهد.
  • به خوانندگان اطمینان دهد که نوشته‌های کارکنان نشریه یا هیات تحریریه به‌طور بی‌طرفانه­‌ای مورد ارزیابی قرار می‌گیرند.
 
۳ ارتباط با نویسندگان
۳-۱ تصمیم سردبیر در پذیرش یا رد یک مقاله باید بر اساس اهمیت، اصالت و وضوح مقاله، اعتبار مطالعاتی و ارتباط آن با اهداف نشریه باشد.
۳-۲ سردبیر نباید برای قبول نوشته‌ها، تصمیم خود را عوض کند مگر آنکه در مورد نوشته با مشکلاتی جدی روبه‌رو شده باشد.
۳-۳ سردبیر جدید نباید تصمیمات سردبیر قبلی را در ارتباط با چاپ نوشته‌ها عوض کند، مگر آنکه مشکلاتی جدی در این باره شناسایی شود.
۳-۴ توصیف رویکردهای ارزیابی مجدد باید منتشر شوند و سردبیر باید آماده توجیه هرگونه انحراف عمده از رویکردهای توصیف شده باشد.
۳-۵ نشریات باید مکانیزمی را تعریف کنند تا نویسندگان بتوانند در برابر تصمیمات سردبیران به آن استناد کنند.
۳-۶ سردبیر باید انتظارات خود را از نویسنده در غالب رهنمودهایی به چاپ برساند. این رهنمودها باید بطور منظمی به‌روزرسانی شده و به این کد ارجاع یا لینک داده شوند.
۳-۷ سردبیر باید رهنمودی را در مورد معیار لازم برای تالیف یا این که چه کسی باید به عنوان شریک چنین استانداردهایی را در این زمینه رعایت کند تهیه نماید.
بهترین عملکرد برای سردبیران شامل این موارد خواهد بود:
  • بازبینی منظم نظرات نویسنده و ارایه لینک­‌های مرتبط با این رهنمودها؛
  • انتشار منافع متعارض مرتبط، برای تمام شریکان و انتشار اصلاحات در صورتی که منافع متعارض بعد از چاپ مشخص شده باشند؛
  • اطمینان حاصل کردن از این که مرورگرهای نوشته‌ها به درستی انتخاب شده‌­اند (به عنوان مثال اشخاصی که قادر هستند مطلب را مرور کنند و از منافع متعارض فاقد صلاحیت مبری هستند)؛
  • احترام به آن دسته از درخواست‌های نویسندگان مبنی بر این که در صورت قابل قبول و قابل اجرا بودن نوشته آن­ها، کسی حق بازبینی آن را نداشته باشد؛
  • در مواردی که تالیف مشکوک به داشتن مشکلات یا مشاجرات باشد به راهنمایی­‌های روندنمای کوپ استناد کند؛
  • چاپ جزئیات چگونگی حل و فصل موارد مشکوک به داشتن مشکل (به عنوان مثال لینک­ دادن به روندنمای کوپ)‌؛
  • چاپ تاریخ نوشته‌ها و پذیرش مقالات.
 
۴ ارتباط با مرورگران
۴-۱ سردبیر باید انتظارات خود را از مرورگر از جمله به‌کارگیری مطالب ارائه‌شده جهت کسب اطمینان، در غالب رهنمودی ارائه کند. این رهنمود باید بطور منظم بروزرسانی شده و به این کد ارجاع یا لینک داده شود.
۴-۲ سردبیران باید قبل از ارجاع مرور نوشته، مرورگرانی را برای بروز هرگونه منافع متعارض بالقوه در اختیار داشته باشند.
۴-۳ سردبیر باید سیستمی را در اختیار داشته باشد تا به واسطه آن اطمینان یابد تشخیص‌­های مرورگرها محفوظ هستند، مگر آنکه مرور آشکاری داشته باشند که نویسندگان و مرورگران از آن مطلع باشند.
بهترین عملکرد برای سردبیران شامل این موارد خواهد بود:
  • تشویق مرورگران برای به‌چالش‌کشیدن سئوالات در زمینه اخلاقی و تحقیقات احتمالی و مشکلات برخاسته از نوشته‌ها در مورد انتشار (به عنوان مثال طراحی غیراخلاقی تحقیق، اطلاعات ناکافی برای حصول رضایت یا حمایت از موضوعات تحقیقی (از جمله حیوانات)، به کارگیری و ارائه نامناسب اطلاعات)؛
  • تشویق مرورگران برای به‌چالش‌کشیدن اصالت نوشته‌ها و آگاهی نسبت به انتشار مطالب دارای اطناب و سرقت ادبی؛
  • دادن تجهیزات لازم به مرورگران برای شناسایی انتشارات مرتبط (به عنوان مثال دادن لینک منابع ذکرشده و جستجو در زمینه فهرست کتاب)؛
  • اعلام نظرات مرورگران به نویسندگان با تمامیت کامل، مگر آنکه اظهارات اهانت‌آمیز یا افتراآمیز باشند؛
  • اطمینان یافتن از همکاری مرورگران با نشریه؛
  • تشویق موسسات آکادمیک به پذیرش فعالیت­‌های مرور به عنوان رویکردی پژوهشی؛
  • بررسی عملکرد مرورگران و گام برداشتن در جهت حصول اطمینان از استاندارد بالای آن؛
  • توسعه و حفظ پایگاه داده مرورگران مناسب و به‌روزرسانی آن بر اساس عملکرد مرورگران؛
  • به‌کارنگرفتن مرورگرانی که اغلب مرورهای سریع، بی‌کیفیت یا با تاخیر دارند؛
  • حصول اطمینان از اینکه پایگاه داده مرورگران منعکس‌کننده جامعه آن­ها در نشریه است و افزودن مرورگران جدید در صورت نیاز؛
  • استفاده از طیف وسیعی از منابع (نه صرفاً مخاطبان شخصی) برای تشخیص مرورگران جدید بالقوه (به عنوان مثال پیشنهادات نویسنده، پایگاه داده مربوط به فهرست کتاب)؛
  • پیروی از روندنمای کوپ در مواردی که عملکرد مرورگران دچار مشکل باشد.
 
۵ ارتباط با اعضای هیات تحریریه
۵-۱ سردبیر باید اعضای هیات تحریریه جدیدی در نظر گرفته و بر اساس انتظاراتی که از آن­ها دارد رهنمودهایی را در اختیار آن­ها بگذارد و اعضا را به تناسب خط مشی­ و توسعه‌­های جدید، به روز نگه دارد.
بهترین عملکرد برای سردبیران شامل این موارد خواهد بود:
  • برخورداری از خط مشی لازم برای مدیریت نوشته‌های اعضای هیات تحریریه تا اطمینان حاصل شود که مرور بی‌طرفانه است؛
  • شناسایی اعضای هیات تحریریه باصلاحیتی که فعالانه در توسعه و مدیریت خوب نشریه همکاری دارند؛
  • بازبینی منظم ترکیب هیات تحریریه؛
  • ارایه راهنمای روشنی به اعضای هیات تحریریه در مورد نقش‌­ها و وظایف مورد انتظار که احتمالاً شامل این موارد خواهد بود:
    • فعالیت به عنوان عضو اجرایی نشریه
    • حمایت و ارتقای نشریه
    • جستجوی بهترین نویسنده‌­ها و بهترین آثار (به عنوان مثال از چکیده نشت­ها) و تقویت فعالانه نوشته‌ها
    • ویرایش نوشته‌ها برای نشریه
    • قبول مسئولیت ویراستاری، بازبینی و بیان نظرات در مورد مقالات در حوزه تخصصی خود
    • پیوستن و مشارکت در جلسات هیات تحریریه
    • مشورت دوره­‌ای با اعضای هیات تحریریه (مثلا بطور سالانه) برای بررسی نظرات در مورد اداره نشریه، آگاه‌کردن آن­ها از هرگونه تغییر در خط مشی نشریه و شناسایی چالش­‌های پیش رو
 
۶ ارتباط با صاحبان و ناشران نشریه
۶-۱ ارتباط سردبیر با ناشر و صاحب نشریه اغلب پیچیده است اما باید اساساً بر پایه اصول آزادی سردبیری باشد.
۶-۲ سردبیر باید بر مبنای کیفیت و تناسب مقالات با نشریه و بدون دخالت صاحب یا ناشر نشریه، در مورد چاپ مقالات تصمیم بگیرد.
۶-۳ سردبیر باید قرارداد کتبی داشته باشد که ارتباط او با صاحب یا ناشر نشریه در آن تنظیم شده باشد.
۶-۴ مفاد این قرارداد باید در جهت مجموعه قوانین کوپ برای سردبیران نشریه باشد.
بهترین عملکرد برای سردبیر شامل این موارد خواهد بود:
  • ایجاد مکانیزم‌­هایی برای حل و فصل تعارضات بین خود و صاحب یا ناشر نشریه با تشریفات قانونی؛
  • ارتباط پیوسته با صاحب و ناشر نشریه خود.
 
۷ رویکردهای ویراستاری و بازبینی
۷-۱ سردبیر باید مطمئن شود که بازبینی در نشریه او منصفانه، بی‌طرفانه و به‌موقع است.
۷-۲ سردبیر باید سیستمی برای حصول اطمینان از این داشته باشد که مطالب ارائه شده در نشریه در حین بازبینی محرمانه باقی می‌­مانند.
بهترین عملکرد برای سردبیر شامل این موارد خواهد بود:
  • حصول اطمینان از این که افراد مشغول به کار ویراستاری (از جمله خود) از آموزش کافی برخوردارند و بهره‌مندی از جدیدترین رهنمودها، توصیه­‌ها و شواهد در مورد بازبینی و مدیریت نشریه؛
  • آگاهی از تحقیقات صورت‌گرفته در مورد بازبینی و پیشرفت­‌های تکنولوژیک؛
  • اتخاذ مناسب­‌ترین روش‌های بازبینی برای نشریه و انجمن پژوهشی آن؛
  • بررسی دوره‌­ای عملکردهای بازبینی­ برای بهبود احتمالی آن­ها؛
  • ارجاع موارد مشکل‌­ساز به کوپ، به‌خصوص هنگامی که سئوالاتی مطرح شده‌­اند که در روندنمای کوپ پاسخ داده نمی‌شوند، یا گمان می­‌رود مشکلات جدیدی در مورد نشریه وجود دارد؛
  • داشتن جلسه‌ای با حکم به منظور داوری در مورد شکایاتی که قادر به حل آن نبوده‌­اند.
 
۸ تضمین کیفیت
۸-۱ سردبیر باید گام­های معقولی در جهت حصول اطمینان از کیفیت مطالبی که چاپ می­کند بردارد، با توجه به این که نشریات و بخش­های درون نشریات اهداف و استانداردهای متفاوتی خواهند داشت.
بهترین عملکرد برای سردبیر شامل این موارد خواهد بود:
  • داشتن سیستمی برای شناسایی اطلاعات نادرست (به عنوان مثال عکس­هایی که در جای مناسب به کارگرفته نشده‌اند یا متون سرقت‌شده) هنگام بروز گمانه‌زنی­ها؛
  • اتخاذ تصمیمات مربوط به صفحه‌آرایی نشریه بر پایه شواهد مرتبط با فاکتورهایی که کیفیت گزارشات را بالا می­برند، به جای این که بر پایه دلایل زیبایی‌شناسی یا ترجیح شخصی باشند.
 
۹ حفاظت از اطلاعات شخصی
۹-۱ سردبیر باید در قضاوت­های خود، از اصول محرمانه بودن پیروی کند. صرف نظر از قوانین داخلی، آن­ها باید همواره اطلاعات اشخاصی را که در طول تحقیق یا تعاملات حرفه­ای به‌دست آمده­اند، محرمانه نگه دارند (به عنوان مثال بین دکتر و بیمار). بنابراین همواره لازم است رضایت کتبی آگاهی از انتشار را از افرادی گرفت که ممکن است شناخته‌شده باشند یا توسط دیگران شناسایی شوند (به عنوان مثال از نوع گزارش یا عکس­ها).
بهترین عملکرد برای سردبیر شامل این موارد خواهد بود:
  • انتشار خط مشی خود در چاپ اطلاعات فردی (به عنوان مثال اطلاعات یا تصاویر شخصی) و توضیح کامل آن برای نویسنده؛
  • توجه کنید که رضایت مشارکت در تحقیق یا مسائل مربوط به آن، مشابه با رضایت انتشار اطلاعات، تصاویر یا نقل‌قول­های شخصی نیست.

۱۰ تشویق رعايت موارد اخلاقی (به عنوان مثال تحقیقات دربرگیرنده انسان­ و حیوانات)
۱۰-۱ سردبیر باید اطمینان یابد تحقیقی که منتشر می­کند بر اساس رهنمودهای اخلاقی بین‌المللی پذیرفته، صورت گرفته است (به عنوان مثال  Declaration of Helsinki برای تحقیقات کلینیکی و رهمنودهای AERA و BERA برای تحقیقات تحصیلی)
۱۰-۲ سردبیر باید تضمین بجوید که تمام تحقیقات توسط هیات ذی‌صلاحی که در حال حاضر وجود دارد به تایید رسیده­اند (به عنوان مثال کمیته تحقیقات اخلاقی). با این حال، سردبیر باید بداند چنین تاییداتی، اخلاقی بودن تحقیق را تضمین نمی­کند.
بهترین عملکرد برای سردبیر شامل این موارد خواهد بود:
  • آمادگی برای درخواست شواهد تایید اخلاقی بودن تحقیق و سئوال از نویسندگان در مورد جوانب اخلاقی (مانند چگونگی کسب رضایت شرکت‌کننده یا روش به‌کاررفته برای به حداقل رساندن آزار حیوان) در صورت بروز نگرانی­ها یا نیاز به شفاف‌سازی؛
  • اطمینان یافتن از این که گزارش آزمایشات کلینیکی بر مبنای Declaration of Helsinki، Good Clinical Practice و دیگر رهنمودهای مربوط به تامین امنیت شرکت‌کننده صورت گرفته­اند؛
  • اطمینان یافتن از این که گزارش آزمایشات یا مطالعات انجام‌شده بر روی حیوانات، در جهت رهنمودهای سازمان بهداشت جهانی و خدمات انسانی برای مراقبت و استفاده از حیوانات آزمایشگاهی یا دیگر رهنمودهای مرتبط صورت گرفته­اند؛
  • تعیین مشاور یا هیات اخلاقی نشریه برای مشورت کردن در مورد امور خاص و بازبینی دوره­ای خط مشی نشریه.
 
۱۱ برخورد با تخلفات احتمالی
۱۱-۱ سردبیر موظف است در صورت مشاهده تخلفات یا نشانه­ای از بروز تخلفات وارد عمل شود. این وظیفه شامل مقالات چاپ‌شده و چاپ‌نشده می­شود.
۱۱-۲ سردبیر نباید به سادگی مقالاتی را که مشکوک به داشتن تخلف هستند رد کند. او از نظر اخلاقی باید چنین مواردی را پیگیری کند.
۱۱-۳ سردبیر باید از روندنمای کوپ در هر جای ممکن پیروی کند.
۱۱-۴ نخست سردبیر باید در جستجوی پاسخی از موارد مشکوک به تخلف باشد. اگرپاسخ قانع‌کننده­ای نیافت باید از کارکنان، موسسه یا بعضی از افراد ذی‌صلاح خواهان رسیدگی شود.
۱۱-۵ سردبیر باید تمام تلاش خود را به کار گیرد تا مطمئن شود رسیدگی درستی در مورد تخلف انجام شده است؛ اگر چنین چیزی صورت نپذیرد سردبیر باید تمام تلاش خود را در جهت یافتن راه حلی برای این مشکل به کار گیرد. این وظیفه­ای دشوار اما مهم است.


۱۲ اطمینان از درستی سوابق آکادمیک
۱۲-۱ خطاها یا اشتباه در نوشته‌ها باید بر اساس درجه اهمیت سریعاً تصحیح شوند.
۱۲-۲ سردبیر باید از رهنمودهای کوپ در اصلاح اشکالات استفاده کند.
بهترین عملکرد برای سردبیر شامل این موارد خواهد بود:
  • حرکت در جهت کاهش مطالب هجوآمیز مستتر در چاپ (به عنوان مثال تمام موارد کلینیکی باید به ثبت برسند)؛
  • حصول اطمینان از این که مطالب چاپ‌شده به طریقه امنی آرشیو شده­اند (به عنوان مثال مخزن‌های دائمی مانند PubMed Central)؛
  • در اختیار داشتن سیستمی برای این که به نویسنگان فرصت ارائه آزادانه مقالات تحقیقی را بدهد.
 
۱۳ مالکیت فکری
۱۳-۱ سردبیر باید نسبت به مساله مالکیت فکری آگاه باشد و با ناشر خود برای مدیریت توانایی نقض قوانین و تعهدات مالکیت فکری همکاری کند.
بهترین عملکرد برای سردبیر شامل این موارد خواهد بود:
  • اتخاذ سیستمی برای کشف سرقت ادبی (به عنوان مثال نرم‌افزاری برای جستجوی عناوین مشابه)؛ مقالات ارايه‌شده (بطور عادی یا به هنگام رویارویی با موارد مشکوک)؛
  • حمایت از نویسندگانی که کپی‌رایت برای آن­ها رعایت نشده است یا قربانی سرقت ادبی بوده­اند؛
  • داشتن آمادگی برای همکاری با ناشر در جهت دفاع از حقوق نویسنده و تحت پیگرد قرار دادن متجاوزان (به عنوان مثال با درخواست بازپس‌گیری یا برداشتن آن از وب سایت‌ها) صرف نظر از اینکه آیا نشریه کپی رایت را رعایت می­کند یا خیر.
 
۱۴ تشویق تبادل نظر
۱۴-۱ سردبیر باید مشوق و مشتاق رسیدگی به انتقادات متقاعدکننده از آثاری باشد که در نشریه به چاپ می­رساند.
۱۴-۲ باید به نویسنده مطلب مورد انتقاد فرصت پاسخگویی داده شود.
۱۴-۳ از مطالعه گزارش کار نتایج منفی نباید چشم‌پوشی شود.
بهترین عملکرد برای سردبیر شامل این موارد خواهد بود:
  • آزادی عمل برای تحقیق در مواردی که مطالب به‌چاپ‌رسیده در نشریه را به چالش می­کشد.
 
۱۵ شکایات
۱۵-۱ سردبیر باید سریعاً به شکایات رسیدگی کند و بداند شکایات حل و فصل نشده، شکایات بیشتری به بار می‌آورند. این مکانیزم و چگونگی ارجاع مسائل حل‌نشده به کوپ باید در نشریه روشن شده باشد.
۱۵-۲ سردبیر باید از رویه­ای که در روندنمای کوپ برای شکایات در نظر گرفته شده پیروی کند.


۱۶ ملاحظات اقتصادی
۱۶-۱ نشریات باید خط مشی و سیستمی داشته باشند تا مطمئن شوند ملاحظات اقتصادی، تداخلی با تصمیمات سردبیری ندارد (به عنوان مثال دپارتمان آگهی باید مستقل از دپارتمان ویراستاری عمل کن(.
۱۶-۲ سردبیر باید خط مشی تبلیغاتی روشنی در مورد محتوای نشریه و رویکردهای مورد نیاز برای اسپانسری داشته باشد.
بهترین عملکرد برای سردبیر شامل این موارد خواهد بود:
  • چاپ توضیحی کلی از منبع درآمد نشریه (به عنوان مثال سهم درآمدی از قسمت تبلیغات، فروش، ملزومات اسپانسری و غیره)؛
  • حصول اطمینان از اینکه رویه اسپانسری بازبینی همانند اسپانسری خود نشریه است؛
  • حصول اطمینان از اینکه موارد گنجانده‌شده در اسپانسری فقط بر پایه شایستگی آکادمیک و جذابیت داشتن برای خوانندگان در نظر گرفته شده­اند و تصمیم‌گیری در مورد این ملزومات تداخلی با ملاحظات تجاری ندارد.
 
۱۷ تعارض منافع
۱۷-۱ سردبیر باید سیستمی برای مدیریت برخورد منافع خود و همچنین کارکنان، نویسندگان، داوران و اعضای هیات تحريريه داشته باشد.
۱۷-۲ نشریات باید رویه آشکاری برای حل و فصل نوشته‌های از جانب سردبیران، کارکنان یا اعضای هیات تحريريه داشته باشند تا مطمئن باشند بازبینی بی‌طرفانه است.
بهترین عملکرد برای سردبیر شامل این موارد خواهد بود:
  • چاپ فهرست منافع مشترک (مالی، آکادمیک یا انواع دیگر) کارکنان ویراستاری و اعضای هیات تحريريه (که هر ساله باید به روز رسانی شوند).


اختيار- غيرتجاری
CC BY-NC
این نشریه دارای دسترسی باز، تحت قوانین گواهینامه بین‌المللی Creative Commons Attribution 4.0 International License منتشر می‌شود که اجازه اشتراک (تکثیر و بازآرایی محتوا به هر شکل) و انطباق (بازترکیب، تغییر شکل و بازسازی بر اساس محتوا) را می‌دهد .
مدیر مسئول
محمد شریفی کیا؛ دانشیار سنجش از دور
وابستگی سازمانی: -
ایمیل:  sharifikia@yahoo.com
تلفن:  ۲۴۴۹۶۱۹ (۹۱۲) ۹۸+
سردبیر
عبدالرضا رکن‌الدین افتخاری؛ استاد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی
وابستگی سازمانی: دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
ایمیل: aftekhari@yahoo.com
تلفن: ۸۲۸۸۴۶۲۲ (۲۱) ۹۸+
هیات تحریریه

زهرا احمدی پور؛ استاد جغرافیای سیاسی
وابستگی سازمانی: -
ایمیل: ahmadyz@modares.ac.ir
 تلفن: ۸۲۸۸۳۶۸۸ (۲۱) ۹۸+
 
محمد حسین پاپلی یزدی؛ - جغرافیای انسانی
وابستگی سازمانی: دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
ایمیل: papoli.mh@gmail.com
تلفن: ۸۲۸۸۰ (۲۱) ۹۸+
           
احمد پوراحمد؛ استاد برنامه ریزی شهری و منطقه ای
وابستگی سازمانی: -
ایمیل: apoura@ut.ac.ir  
تلفن: -
 
مهدی پورطاهری؛ دانشیار برنامه ریزی کالبدی سرزمینی
وابستگی سازمانی: -
ایمیل: mahdit@modares.ac.ir
تلفن: ۸۲۸۸۳۶۲۲ (۲۱) ۹۸+
 
محمد رضا ثروتی؛ استاد ژئومورفولوژی
وابستگی سازمانی: دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
ایمیل: servati@yahoo.com
تلفن: ۸۲۸۸۰ (۲۱) ۹۸+
  
سیاوش شایان؛ استادیار اقلیم شناسی
وابستگی سازمانی: دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
ایمیل:  shyan@yahoo.com
تلفن: ۸۲۸۸۴۶۱۱(۲۱) ۹۸+
 
کرامت الله زیاری؛ استاد جغرافیای شهری
وابستگی سازمانی: -
ایمیل: zayyari@yahoo.com
تلفن: -
 
سید یحیی صفوی؛ استاد جغرافیای سیاسی
وابستگی سازمانی:دانشگاه عالی دفاع ملی،تهران، ایران
ایمیل: rsafavi@yahoo.com
تلفن: -
 
بهلول علیجانی؛ استاد اقلیم شناسی
وابستگی سازمانی: دانشگاه خوارزمی،تهران، ایران
ایمیل: alijani@yahoo.com
تلفن: ۸۲۸۸۰ (۲۱) ۹۸+
 
محمدمهدی عزیزی؛ استاد شهرسازی
وابستگی سازمانی: -
ایمیل: mmazizi@ut.ac.ir
تلفن: -
 
عباس علی محمدی؛ دانشیار سنجش از دور
وابستگی سازمانی: دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، تهران، ایران
ایمیل: alimohammadi@yahoo.com
تلفن: ۸۲۸۸۰ (۲۱) ۹۸+
 
منوچهر فرج زاده اصل؛ استاد سنجش از دور
وابستگی سازمانی: دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
ایمیل: farajzam@modares.ac.ir
تلفن: ۱۷۲۳۱۲۴ (۹۱۲)۹۸+ -۸۲۸۸۴۶۶۶ (۲۱) ۹۸+
 
اصغر نظریان؛ استاد برنامه ریزی منطقه ای
وابستگی سازمانی: دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
ایمیل: as_nazarian@yahoo.com
تلفن: -
 
مجتبی یمانی؛ استاد ژئومورفولوژی
وابستگی سازمانی: دانشگاه تهران، تهران، ایران
ایمیل: myamany@ut.ac.ir
تلفن: ۶۱۱۱۳۲۳۵ (۲۱) ۹۸+

راهنمای تدوین مقاله درمجله برنامه‌ریزی و آمایش فضا

مقاله‌های این مجله فقط از طریق سامانه مجلات دانشگاه تربیت مدرس به آدرسhttp://hsmsp.ir دریافت می‌شود. مقالاتی در الویت پذیرش قرار می گیرند که حداقل دو رفرنس از مقالات این مجله داشته باشند. از نویسندگان محترم تقاضا می‌شود برای جلوگیری از تأخیر در داوری و انتشار به‌موقع مقاله، به نکات زیر توجه فرمایند:

1- مجله برنامه‌ریزی و­آمایش فضا به‌دلیل تخصصی بودن فقط در موضوعات مرتبط با برنامه ریزی و آمایش مشتمل بر موارد زیر پذیرای مقالات است:

1- برنامه‌ریزی زیست‌محیطی و توسعة پایدار

9- آمایش مدیریت فضا

 2- برنامه ریزی کالبدی

 10- آمایش سیاسی فضا

 3- برنامه‌ریزی و آمایش گردشگری

 11- آمایش اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی

 4- برنامه ریزی منطقه ای

 12- مکان یابی ها و کاربری ها

5- برنامه‌ریزی شهری 

13- ارزیابی برنامه ها 

6- برنامه‌ریزی روستایی و عشایری

14- فلسفه علم در برنامه ریزی و آمایش 

7- برنامه ریزی مدیریت محیطی و مخاطرات ریسک

15- ارزیابی روش شناسی های برنامه ریزی و آمایش

8-برنامه ریزی محلی

16- ارزیابی  مدلها، تکنیکها در برنامه ریزی  و آمایش

 17- ارزیابی فنون پردازش داده های مکانی در برنامه ریزی محیطی و آمایش

 

2- مقاله باید حاصل کار پژوهشی و علمی با رهیافت انتقادی باشد و به تولید علم و معرفت جدید و یا استفاده از نظریه و روش شناسی در ایران منجر شده باشد. مجله از مقاله‌های مستخرج از رسالة دکتری، پایان‌نامه‌های برجسته و همچنین طرح‌های تحقیقاتی مستقل، درصورتی که با رعایت اصول و معیارهای روش تحقیق علمی در حوزة مربوط همراه باشد و از نوآوری نظری یا روش‌شناسی و یافته هابرخوردار باشد، استقبال می‌کند. مجله از پذیرش مقاله‌های تکراری از جنبه موضوع و یا روش کاربرد در موقعیت‌های مختلف معذور است.

3- مجله از مقاله‌های نظری که به نقد و فرا تحلیل عالمانة نظریه‌های علمی و گزاره‌ها و مدل‌های نظری موجود و نیز ابداع و یا ارائة مدل‌ها و نظریه‌های علمی جدید توسط صاحب‌نظران و استادان برجسته می‌پردازد، استقبال می‌کند.

4- مقالة مروری (Review Article) با رهیافت انتقادی از نویسندگان مجرب و صاحب مقالات پژوهشی در زمینة برنامه ریزی و آمایش، به‌شرطی پذیرفته می‌شود که در تدوین آن منابع معتنابه و نو مستند تحقیق قرار گرفته و به مباحث جدید پرداخته و نویسنده نیز در بحث مورد نظر مشارکت داشته باشد.

5- مسئولیت علمی مقاله بر عهدة نفر اول است. در مورد مقاله‌هایی که توسط دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری با همکاری استادان راهنما و یا مشاور تهیه می­شود، باید با مسئولیت علمی و تکمیل فرم مربوطه و با امضای استاد راهنما به مجله ارسال شود و نام وی نیز به‌عنوان نفر اول ذکر شود؛ در غیر این صورت، در هیئت تحریریه قابل طرح نخواهد بود.

6- مجله از پذیرش مقالات ترجمه‌ای برای چاپ معذور است.

7- مقاله نباید قبلاً در نشریة دیگری- اعم از داخلی یا خارجی- و یا مجموعه‌مقالات سمینارها و مجامع علمی چاپ شده و یا هم‌زمان برای نشریة دیگری ارسال شده باشد. ارسال تعهدنامة کتبی مطابق فرم مندرج در سایت مجله از سوی نویسنده به همراه مقاله ضروری است.

تبصره: مقالات ارائه‌شده در مجامع علمی مشروط به اینکه با تغییرات قابل توجه و افزودن مطالب جدید همراه باشد، قابل بررسی است.

8- ساختار مقاله باید مشتمل بر چکیدة فارسی و چکیده مبسوط انگلیسی، واژه‌های کلیدی، مقدمه، بدنة اصلی (مباحث نظری و چارچوب مفهومی مشخص، روش تحقیق معین و مشخص، تجزیه و تحلیل و یافته‌های تحقیق، نتیجه‏گیری، قدردانی، فهرست منابع با الویت منابع جدید از مقالات و ضمائم ) باشد.

9- در مقالاتی که بیش از یک نویسنده دارند، ذکر نام نویسندة مسئول مقاله در صفحة مشخصات نویسندگان ضروری است.

10- حجم مقاله- شامل متن، شکل‌ها، جدول‌ها، نقشه‌ها، منابع و چکیدة لاتین- با رعایت استانداردهای حروف‌چینی مجله، باید حداکثر هفده صفحه باشد.

 11- حروف‌چینی مقاله باید درتحت برنامة 2007 یا 2010 Word، در فضای Windows Xp، حداکثر 5500 کلمه، در 17 صفحه با فاصله میان سطور سینگل و حاشیه­ها از بالا 2، پایین 2.5 راست 2.5  و چپ 2سانتی‌متر باشد. در تایپ مقالات، رعایت نیم‌فاصله ضروری است. لازم است در نگارش مقاله از قلم‌های زیر استفاده شود:

 متن فارسی بی لوتوس نازک 12، متن لاتین تایمز 11، عنوان مقاله بی نازنین سیاه 15، مشخصات نویسنده/ نویسندگان بی نازنین سیاه 12، چکیدة فارسی بی نازنین سیاه 10، فهرست عناوین متن بی نازنین سیاه 13، منابع بی نازنین 12.

12- ارسال مقاله فقط از طریق سامانه بوده و شامل موارد زیر است:

- یک فایل pdf حاوی کل مقاله بدون مشخصات نویسنده/ نویسندگان مقاله؛

- یک فایل word حاوی کل مقاله بدون مشخصات نویسنده/ نویسندگان مقاله؛

- یک فایل word حاوی نام نویسنده/ نویسندگان به فارسی و انگلیسی (نام نویسندة مسئول مکاتبات با ستاره مشخص شود)؛ مرتبة علمی و سازمان مربوطه به فارسی و انگلیسی؛ نشانی کامل نویسندة مسئول مکاتبات شامل آدرس پستی، شمارة تلفن، شمارة دورنگار، پیام‌نگار (پست ‌الکترونیک) به فارسی و انگلیسی؛ نام مؤسسة حمایت‌کننده و یا تأمین‌کنندة مخارج مالی تحقیق (در صورت تمایل).به شرح بند 9 این راهنما؛

- فایل‌های تکمیلی شامل: فرم تعهد‌نامه مبنی بر عدم چاپ مقاله در مجلة دیگر و عدم ارسال هم‌زمان برای مجلات دیگر، فرم تأییدیة مقاله برای مقالات مستخرج از پایان‌نامه یا رساله و فرم تأییدیة کار تحقیقاتی برای مقالات مستقل؛

13- صفحات اول  و دوم مقاله به شرح ذیل تنظیم شود:

صفحة اول: عنوان کامل مقاله به فارسی؛ چکیدة فارسی (حداکثر 200 کلمه و حداقل 100 کلمه)؛ ‌واژه‌های کلیدی فارسی (حداکثر 5 واژه)

صفحه دوم: چکیده مبسوط انگلیسی (حداکثر 950 الی 1000 کلمه ) با سرتیترهای:

                                                                                       Introduction, Methodology, Results and discussion, Conclusion, Keywords

15- اصطلاحات خارجی با معادل‌های دقیق و رسا در زبان فارسی و نام کامل واژه و عبارت‌های اختصاری به‌کاررفته در متن، به زیرنویس ارجاع شوند.

16- شیوة ارجاع در مقاله باید به سبک APA و یا شیکاگو باشد و منابع مورد استناد در متن با ذکر نام‌ خانوادگی نویسنده، سال انتشار و شماره صفحه داخل پرانتز آورده شود: (گنجی، 1386: 22).

17- در تنظیم جدول‌ها و شکل‌ها(در متن مقاله) رعایت نکات زیر الزامی است ( نیازی به ارسال فایل جداگانه حاوی شکلها و جداول نمی باشد):

الف- اطلاعات جدول‌ها نباید به­صورت شکل و یا نمودار در مقاله تکرار شود. شماره و عنوان در بالای جدول ذکر شود. در صورت اخذ جدول‌ها و شکل­ها از منابع دیگر، ذکر منبع در زیر جدول‌ها و شکل‌ها الزامی است.

ب- هر ستون جدول باید دارای عنوان و واحد مربوط به خود باشد. چنانچه تمام ارقام جدول دارای واحد یکسان باشد، می‎توان واحد را در عنوان جدول ذکر کرد.

ج- توضیحات اضافی عنوان و متن جدول به­صورت زیرنویس ارائه شود.

د- شکل‎ها شامل منحنی،‌ نمودار، عکس و نقشه بوده و همه به‌طور یکسان به‌عنوان شکل شماره‎گذاری می‎شوند. شکل‎ها باید به‌صورت رنگی یا سیاه و سفید تهیه شود و شماره و عنوان آن‌ها در پایین بیاید. عکس‎ها باید واضح، خوانا، دارای مقیاس و با کیفیت مناسب و مطلوب (300 تا 500 dpi) در یکی از فرمت‌های gif pdf, jpg, png, tif, تهیه شده باشند.

18- تا آنجا که امکان داردDOI منبع الکترونیک مورد استفاده در پایان مشخصات آن ذکر شود (doi:10.1000/182).

19-شیوة نگارش مشخصات منابع در انتهای مقاله بر اساس حروف الفبا باید به‌صورت نمونه‌های زیر باشد:

کتاب: نام خانوادگی نویسنده/ نویسندگان، نام، عنوان کتاب (ایتالیک شود)، مترجم، محل انتشار، ناشر، سال انتشار، DOI مربوطه.

مجله: نام خانوادگی نویسنده/ نویسندگان، نام، عنوان مقاله (داخل گیومه نوشته شود)، نام مجله (ایتالیک شود)، شمارة مجله، شماره صفحات ابتدا و انتهای مقاله، سال انتشار، DOI مربوطه. 

منابع اینترنتی: نام خانوادگی نویسنده/ نویسندگان، نام، (سال انتشار یا دسترسی)، عنوان اثر، شناسه (آدرس) سایت/ پایگاه، DOIمربوطه.

تبصره: اگر صاحب اثر شخصیت حقوقی (سازمان، نهاد و...) باشد، به‌جای نام خانوادگی و نام­ نویسنده، عنوان شخصیت حقوقی ذکر شود.

20-به‌‌لحاظ حقوقی، مسئولیت صحت و سقم مطالب مقاله با رعایت امانت داری و اصول اخلاق علمی بر عهدة نویسنده/ نویسندگان است.

21- مجله حق رد یا قبول و نیز ویراستاری مقالات را برای خود محفوظ داشته است و مقالات دریافتی عودت داده نمی‌شود.

22- مقالات ارسال‌شده برای انجام اصلاحات، در صورت عدم دریافت پاسخ از سوی نویسنده در تاریخ معین‌شده (حداکثر یک ماه که در مواردی به درخواست نویسنده، افزایش خواهد یافت) و همچنین مقالات رد یا انصراف داده‌شده، پس از سه ماه، از مجموعة آرشیو مجله خارج خواهد شد و مجله در این زمینه هیچ‌گونه مسئولیتی نخواهد داشت.

    تحلیل موئلفه‌های جغرافیایی و فرهنگی_اجتماعی موثر بر فرایند شکل‌گیری و توسعه محوطه باستانی شهریری
    علیرضا هژبری نوبری, حمید خانعلی, آنیل یلماز, سیدمهدی موسوی کوهپر, کریم حاجی زاده باستانی
    بایستگی به‌کارگیری مفهوم عقلانیت در برنامه‌ریزی فضایی راهبردی شهری
    هاشم داداش پور, مجتبی رفیعیان, محمدرضا حق جو
    تاثیر عوامل تعیین کننده در برندسازی پایدار مقاصد گردشگری ساحلی (مطالعه موردی: منطقه ساحلی چابهار)
    پروانه پرچکانی, سید سعید هاشمی, عبدالرضا رکن الدین افتخاری, محمدحسین ایمانی خوشخو
    تحلیل شاخص‌های ذهنی مؤثر بر سنجش کیفیت زندگی در مناطق روستایی (مطالعه موردی: دهستان سینا- شهرستان ورزقان)
    محسن آقایاری هیر, حسین کریم زاده, عقیل خالقی
    مدل سازی مؤلفه‌های بیلان آب در حوضه های آبریز جنگلی، مطالعه موردی: حوضه معرف کسیلیان
    هوشنگ خیری, غلامرضا مقامی مقیم, حسن احمدی
    شبیه‏ سازی تصاویر ماهواره ‏ای ابرطیفی بالای اتمسفر از طریق مدل‏ های انتقال تابش
    علی جعفر موسیوند
    مقایسه عملکرد دو مدل SDSM و شبکه‌های عصبی مصنوعی در پیش‌بینی تغییرات دمای حداقل (ایستگاه موردی: ارومیه)
    حسین عساکره, سلماز مطلبی زاد
    تحیلی دینامیک خط ساحل بخش شرقی دریایی خزر مبتنی بر سری داده های سنجش از دوری
    مایسا ولی, محمد شریفی کیا, سیاوش شایان
    تبیین نظری اصول محتوایی و مولفه های مبنایی تدوین الگوی بومی(اسلامی – ایرانی) مدیریت: با تاکید بر مدیریت روستایی
    علی اصغر سوادی, مهدی پورطاهری, عبدالرضا افتخاری
    تحلیل فضایی قیمت مسکن در شهر تبریز
    حسین نظم فر, علی عشقی, سعیده علوی
    تحلیل دلایل وپیامد های خشکسالی در استان خراسان جنوبی وشهر بیرجند
    زهره فنی, ژیلا سجادی, حسین علی خلیل اللهی, محمود فال سلیمان
    بررسی نقش فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در خصوص سبک زندگی اقتصادی و اجتماعی روستاییان شهرستان مشگین‌شهر
    وکیل حیدری ساربان